KPSS Ortaöğretim Yürütme Konu Anlatımı
KPSS Devletin Temel Organları Konu Anlatımı, KPSS Ortaöğretim Vatandaşlık Konu Anlatımı, KPSS Konu Anlatımı, KPSS Ortaöğretim Konu Anlatımı, Devletin Temel Organları Konu Anlatımı, Devletin Temel Organları Konu Anlatımı
Yürütme
Cumhurbaşkanı Olabilme Koşulları
– Türk vatandaşı olmak
– 40 yaşını doldurmuş olmak
– Yükseköğretim mezunu olmak
– Milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasında doğrudan halk tarafından seçilir.
Cumhurbaşkanlığına Aday Gösterilme
Görev süresi 5 yıldır.
Bir kimse en az iki kere Cumhurbaşkanı seçilebilir.
Cumhurbaşkanlığı Seçim Dönemi
Cumhurbaşkanı ve TBMM’nin görev sürelerinin dolmasından önce son pazar günü oy verme günüdür. Görev süresi, Birlikte yapılan bir önceki seçim tarihi esas alınarak belirlenir. Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak 60 gün sürenin ilk günü seçimin başlık tarihidir.
Seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde Bu karar 48 saat içinde resmi gazetede yayınlanarak ilan edilir. Cumhurbaşkanlığı makamının Herhangi bir nedenle boşalması ve genel seçimi bir yıl veya daha az süre kalması halinde Cumhurbaşkanı seçimi makamını boşaldığı günden sonra gelen 60 günü takip eden ilk pazar günü TBMM genel seçimi ile birlikte yapılır.
Cumhurbaşkanlığı makamının Herhangi bir nedenle boşalması ve genel seçimi bir yıldan fazla süre kalması halinde Cumhurbaşkanı seçimi, makamın boşaldığı günden sonra gelen 45 gün içimdeki son pazar günü yapılır.
Cumhurbaşkanlığı Seçimi
– Cumhurbaşkanlığı seçimi en çok iki turda genel oy ile yapılmaktadır.
– 1. turda geçerli Oyların salça olduğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilir ve 2. tura gidilmez.
İlk Oylamada bu çoğunluk sağlanmazsa bu oylamayı izleyen ikinci pazar gününden ikinci oylama yapılır. Bu oylama ya, ilk Oylamada en çok oy almış iki adaya katılır ve bu turda geçerli oyların çoğunluğunu alan aday, Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.
– İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliliğini kaybetmesi yahut çekilmesi gibi durumlarda ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır.
– İkinci oylamaya tek adaya katılması halinde bu oylama referandum şeklinde yapılır.
– Aday, geçerli Oyların çoğunluğunu aldığı takdirde Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.
– Eğer geçerli oyu almazsa Yani referandumda hayır oyları fazla çıkarsa aday belirleme süreci ile seçimin tekrarlanması çalışmaları başlar.
Cumhurbaşkanının Görev ve Yetkileri
– Devlet başkanı sıfatı ile Türkiye Cumhuriyeti’ni ve Türk milletinin birliğini temsil eder.
– TBMM’yi gerekli durumlarda toplantıya çağırmak
– TBMM seçimlerinin yenilenmesine karar vermek
– Kanunları yayımlamak
– Kanunları yeniden incelenmek üzere TBMM’ye geri göndermek.
– Gerekli durumlarda TBMM’nin açılış günü açılış konuşması yapmak
– Anayasa değişikliğine dair yasaları gerekli durumlarda halkoyuna sunmak
– Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve yönetmelik çıkarmak
– Sürekli hastalık, yaşlılık sebebi ile af ilan etmek
– Milletlerarası antlaşmaları onaylamak
– Devlet denetleme kurulu üyelerini seçmek
– Genelkurmay başkanını atamak
– Milli Güvenlik Kuruluna başkanlık etmek
– Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanılmasına karar vermek.
– TBMM adına Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Başkomutanlığını temsil etmek
– Anayasa mahkemesine üye seçmek (12)
– Danıştay’a üye seçmek (1/4)
– Hâkimler Savcılar Kurulu‘na üye seçmek (4)
– Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısını ve vekilini seçmek
Cumhurbaşkanı Cezai Sorumluluğu
– Cumhurbaşkanı hakkında bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğunun vereceği önerge ile soruşturma açılması istenebilir.
– Meclis önergeyi en geç 1 ay içinde görüşür ve üye tam sayısının
– 3/5’inin gizli oyu ile soruşturma açılmasına karar verilebilir.
– 15 kişilik komisyon tarafından soruşturma yapılır. Komisyon soruşturma sonucunu belirten raporunu 2 ay içinde TBMM Başkanlığına sunar.
– Soruşturmanın bitmemesi durumunda ek 1 aylık süre istenebilir.
– Rapor başkanlığa verildikten itibaren 10 gün içinde dağıtılır, dağıtımdan itibaren 10 gün içinde genel kurulda görüşülür.
– TBMM, üye tam sayısının 2/3 gizli oyu ile Yüce Divana sevk kararı alabilir.
– Yüce Divan, yargılamayı 3 ay içerisinde tamamlar. Tamamlanamazsa ek 3 ay süre verilir. Yargılama bu sürede kesin olarak tamamlanır.
Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar
– Cumhurbaşkanı, seçildikten sonra bir veya daha fazla Cumhurbaşkanı yardımcısı ile bakanları atayabilir. – Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar Birgül milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından – Cumhurbaşkanı tarafından atanır ve görevden alınır. Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, milletvekilleri gibi Türkiye Büyük Millet Meclisi önünde Ant içerler. Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, cumhurbaşkanına karşı sorumludur.
– Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkında görevleri ile ilgili suç işledikleri iddiası ile meclis soruşturması açılabilir.
– Bu kişilerin görevde bulundukları sürede, görevleriyle ilgili işledikleri iddia edilen suçlar bakımından, görevleri bittikten sonra da Meclis soruşturma açılabilir.
– Yüce Divanda seçilmeye engel bir suçlan mahkum edilen Cumhurbaşkanı yardımcısı ve bakanın görevi sona erer. – Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, görevi ile ilgili olmayan suçlarda yasama dokunulmazlığına ilişkin hükümlerden yararlanır.
– Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri ile teşkilat yapısı ile Merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenir. Şu an 16 tane bakanlık bulunmaktadır
Cumhurbaşkanlığına Vekalet
– Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması durumunda 45 gün içinde cumhurbaşkanı seçimi yapılır.
– Yenisi seçilene kadar cumhurbaşkanı yardımcısı cumhurbaşkanına vekalet eder.
– Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması ve TBMM genel seçimlerine 1 yıl ya da daha az bir zaman kalmış ise boşaldığı günden sonra gelen 60. günü takip eden ilk pazar günü cumhurbaşkanlığı seçimi, TBMM genel seçimi ile birlikte yapılır.
Devlet Denetleme Kurulu
– Devlet Denetleme Kurulu; idarenin hukuka uygunluğunun, düzenli ve verimli şekilde yürütülmesinin ve geliştirilmesini sağlanması amacıyla, Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak kurulmuştur.
– Sadece yargı organlarını denetleyemez. Devlet denetleme kurulunun başkan ve üyeleri, Cumhurbaşkanınca atanır. Kurul 9 üye ve bir başkandan oluşur.
Başkomutanlık ve Genelkurmay Başkanlığı
Milli güvenliğin sağlanmasından ve silahlı kuvvetlerinin yurt savunmasını hazırlanmasından, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne karşı, Cumhurbaşkanı sorumludur.
Cumhurbaşkanınca atanan Genelkurmay Başkanı; Silahlı Kuvvetlerin komutanı olup savaşta Başkomutanlık görevlerini Cumhurbaşkanlığı namına yerine getirir.
Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
Cumhurbaşkanlığı kararnamesi cumhurbaşkanı tarafından doğrudan anayasadan alınan yetkiye dayanarak yapılan bir düzenleyici işlemdir.
Olağan Dönem Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
– Kişisel haklar ve siyasi haklar düzenlenemez.
– Sadece sosyal ve ekonomik haklar düzenlenebilir.
– Yargı yolu açıktır, yer Anayasa mahkemesidir.
OHAL Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
– Temel hak ve hürriyetler düzenlenebilir. (Çekirdek haklar hariç)
– Yargı yolu kapalıdır.
Yönetmelikler
– Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri, kendi görev alanlarında ilgilendiren kanunların ve – Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler.
– Tüm yönetmeliklerin resmi gazetede yayınlanması şart değildir.
– Hangi yönetmeliklerin resmi gazetede yayınlanacak kanunda belirtilir.
– Eğer yönetmelikler resmi gazetede yayımlanırsa yayımlandığı gün yürürlüğe girer.
– Yönetmeliklerin yargısal denetimi kural olarak idare mahkemelerince yapılmaktadır. Ancak ülke çapında uygulanacak yönetmeliklerin yargısal denetimi Danıştay tarafından yapılır.
Milli Güvenlik Kurulu
Milli Güvenlik Kurulu; cumhurbaşkanının başkanlığında;
Cumhurbaşkanı yardımcıları
Adalet bakanı
Milli Savunma Bakanı
İçişleri Bakanı
Dışişleri Bakanı
Genelkurmay Başkanı
Kara Kuvvetleri Komutanı
Deniz Kuvvetleri Komutanı
Hava Kuvvetleri Komutanı’ndan kurulur.
– MGK genel sekreter Milli Güvenlik kuruluna üye değildir Ancak toplantılara katılır, üye olmadığı için oy kullanamaz.
– Milli Güvenlik Kurulu olan olarak iki ayda toplanır.
– Milli güvenlik kurulunun kararları bağlayıcı değil, tavsiye niteliğindedir.
– Milli Güvenlik Kurulu; devletin Milli Güvenlik siyasetinin tayini, tespiti ve uygulaması ile ilgili alınan tavsiye kararları ve gerekli koordinasyonunun sağlanması konusundaki görüşlerini cumhurbaşkanına bildirir.
– Kurulun, devletin varlığı ve bağımsızlığı, ülkenin bütünlüğü ve bölünmezliği, toplumun huzur ve güvenliğinin korunması hususunda alınması zorunluluğu gördüğü tedbirlere ait kararlar cumhurbaşkanımızı değerlendirilir.
– Milli güvenlik kurulunun gündemi; Cumhurbaşkanı yardımcıları ve genelkurmay başkanının önerileri dikkate alınarak Cumhurbaşkanınca düzenlenir.
– Cumhurbaşkanı katılmadığı zamanlar Milli Güvenlik Kurulu Cumhurbaşkanı yardımcısının başkanlığında toplanır.
– Milli Güvenlik Kurulu genel sekreterliğinin teşkilatı ve görevleri Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenir.
Olağanüstü Hal Yönetimi
Cumhurbaşkanı;
Savaş hali,
Savaş gerektirecek durumun baş göstermesi ,
Ayaklanma, vatan ve Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma,
Ülkenin ve milletin bölünmesi içten veya dıştan tehlikeye düşüren şiddet hareketlerini yaygınlaşması,
Anayasal düzeni ve temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerini ortaya çıkması
Şiddet olayları nedeniyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması,
Tabii afet,
Tehlikeli salgın hastalık
Ağır ekonomik bunalımın,
Ortaya çıkması hallerinde yurdun tamamında veya bir bölgesinde, süresi 6 ay geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edilebilir.
Olağanüstü hal ilanı kararı verildiği gün resmi gazete yayınlanır ve aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin onayına sunulur.
