KPSS Ortaöğretim Ticaret Konu Anlatımı
KPSS Ticaret Konu Anlatımı, KPSS Ortaöğretim Coğrafya Konu Anlatımı, KPSS Konu Anlatımı, KPSS Ortaöğretim Konu Anlatımı, Ticaret Konu Anlatımı, Ticaret Konu Anlatımı
Ticaret
Ekonomik değeri olan ürünlerin alınıp satılmasına ve dağıtılmasına ticaret denilmektedir.
Ticaret üç şekilde gerçekleşir;
1- İç ticaret
2- Dış ticaret
3- Transit ticaret
İç Ticaret
Ülke sınırları içinde yapılan ticarete iç ticaret denir.
Ülkemizde İç ticaretin gelişmesinin nedenleri:
– Nüfusun bölgeler arasında düzensiz dağılması
– Bölgelerde farklı ürünlerin yetişmesi ve farklı zamanlarda olgunlaşması
– Nüfusun bölgelere dağılışının farklı olması
– Nüfus miktarının fazla olması
– Ulaşım ve pazarlama olanaklarının gelişmesi
– Üretim ve tüketim alanlarının birbirine uzak olması
– Sanayinin gelişmesi, sanayi ürünlerinin çeşitlerinin anması
– Turizm yörelerindeki sezonluk nüfus artışı
– Fuarlar ve panayırların düzenlenmesi
– İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa, Gaziantep büyük ölçekli ticaret merkezleridir. Ülkemizde iç ticaretin %40’ı – İstanbul’da gerçekleşmektedir. Büyük kentlerde sanayi ürünlerinin, kırsal kesimde ise tarım ürünlerinin ticareti ön plandadır.
– Konya, Kayseri, Malatya, Trabzon, Samsun, Erzurum, Diyarbakır, Şanlıurfa ve Mersin’deki önemli ticaret merkezleridir.
Dış Ticaret
Dış Ticaret: Bir ülkenin başka ülkelerle yaptığı ticarete denir.
İhracat: Bir ülkenin ülke dışına mal satmasıdır. (Dış satım)
İthalat: Bir ülkenin ülke dışından mal almasıdır. (Dış alım)
Dış Ticaret Hacmi: İhracat gelirleri ile ithalat giderlerinin toplamıdır.
Dış Ticaret Açığı: İthalat giderlerinin ihracat gelirlerinden fazla olmasıdır.
Dış Ticaret Fazlalığı: İhracat gelirlerinin ithalat gelirlerinden fazla olmasıdır.
1980’li yılların başına kadar bir tarım ülkesi olan ülkemiz dışarıya sattığımız ürünlerin başında çeşitli tarım ürünleri ve madenler gelmiştir.
1980’li yıllardan sonra ihracatta sanayileşme politikası izlenmiştir.
1996 yılında Türkiye’nin Gümrük Birliği’ne girmesiyle AB’den alınan sanayi malları ithalatında artış olmuştur. Bu durum yerli üreticiyi zor duruma sokmuş fakat rekabetten dolayı üretimde kalite artmıştır.
Kalitenin artması yerli üreticinin kendine olan güvenini daha da arttırmış ve ürettiği malı dış piyasaya sürmüştür. Böylece sanayi ürünleri ihracatımız hızla artmıştır.
Ülkemizde dış ticaret hacminin hızla büyümesine rağmen ithalatın ihracattan daha hızlı artmasıyla dış ticaret açığı sürekli artmaktadır.
En çok İhraç ettiğimiz Ürünler
İhracatın Ana Sektörlere Dağılımı
Madencilik: Bakır, krom, kurşun ve çinko, mermer, feldspat, lüle taşı, cıva, bor mineralleri, tuz.
Tarım, Orman ve Hayvancılık Ürünleri: Bakliyat, hububat, yağlı tohumlar, fındık, turunçgiller, incir, zeytin, tütün, kesme çiçek, üzüm, elma, yaş sebze, kuru sebze, canlı hayvan, hayvansal ürünler, ağaç ve orman ürünleri.
İmalat: Yan sanayi, ulaşım araçları, tekstil, demir-çelik, ürünleri, demir dışı metaller, elektrik elektronik ürünler, mobilya, cam, seramik, çimento, dayanıklı tüketim malları, gıda sanayisi ürünleri.
En Çok İthal Ettiğimiz Ürünler
İthalatın Ana Sektörlere Dağılımı
Madencilik: Doğal gaz, petrol, fosfat, taş kömürü.
Tarım, Orman ve Hayvancılık Ürünleri: Muz , kivi, kahve, pirinç
İmalat: Fabrika kurmaya yarayan aletler, elektrikli ev gereçleri, makine, kara taşıtları, madeni yağ, ilaç, kağıt, silah, optik araçlar, saat ve ölçü aletleri.
Transit Ticaret
Dış ve iç ticaret dışında dikkati çeken bir diğer ticaret biçimi de transit ticarettir. Transit ticaret, yurt dışında veya serbest bölgede yerleşik bir firmadan ya da antrepodan satın alınan malın ülkemiz üzerinden transit olarak veya doğrudan doğruya yurt dışında veya serbest bölgede yerleşik bir firmaya ya da antrepoda satılmasıdır. Antrepo, gümrük vergisine konu olup da henüz vergi ve resimleri ödenmemiş malların korunduğu, gerekiyorsa küçük tamamlayıcı İşlemlerin yapıldığı gümrük binalarına yakın olan bir tür depodur.
Özellikle ülkemizde karayolu ağının gelişmesi ve son yıllarda otoyolların yapımı ile güncelliği artan ve bu ticaret biçiminde, T.I.R adı verilen taşıtlarla Avrupa ülkelerinde Ortadoğu ülkelerine mal taşınması sırasında gümrük kapılarımızdan ücret alınır. Edirne-Kapıkule’den başlayarak, Ağrı-Doğu Beyazıt gümrük kapısına kadar uzanan 1700 km’lik hat ile İskenderun ve Mersin limanlarından başlayıp Osmaniye-Gaziantep-Şanlıurfa-Cizre üzerinden Habur sınır kapısına ulaşan 700 km’lik karayolu transit taşımacılığın önemli hatlarıdır. Önemli karayolu ve demiryolu ağlarının uluslararası boyuta ulaşması transit ticaret gelirlerimizin de artmasına neden olacaktır.
Transit ticaret sayesinde Türkiye önemli gelir elde etmektedir. Yabancı ülkelere ait araçlar, Türkiye topraklarından geçerken belirli bir ücret öderler. Bu araçlar, Türkiye’den geçerken bazı gereksinimlerini de karşılarlar. Böylece komşu ülkeler Türkiye üzerinden gerçekleştirdiği ticari faaliyetlerde Türkiye ekonomisine de belirli oranda katkıda bulunurlar.
