İtme ve Çizgisel Momentum Konu Anlatımı
Merhaba arkadaşlar size bu yazımızda Fizik Konuları hakkında bilgi vereceğiz. Yazımızı okuyarak bilgi sahibi olabilirsiniz. İtme ve Çizgisel Momentum Nedir? sorusunun cevabı aşağıda sizleri bekliyor…
İtme ve Çizgisel Momentum
İtme; bir cisme etki eden kuvvet ile kuvvetin etki süresinin çarpımıdır. I ile gösterilir. Vektöreldir. Yönü kuvvetin yönü ile aynıdır.
Birimi N.s dir.
I = F . ∆t bağıntısı ile hesaplanır
Momentum çizgisel ve açısal olmak üzere iki başlık altında incelenir. Çizgisel momentum çizgisel hız kullanılarak hesaplanır. Bir cismin kütlesi ve hızının çarpımına momentum denir. Momentum vektörel bir büyüklüktür, P sembolü ile gösterilir ve SI’da birimi kgm/s’dir. Momentum;
P = m . v bağıntısı ile hesaplanır. Momentumun zamana bağlı değişim grafiğinde grafiğin eğimi cismin kütlesini verir.
Çizgisel Momentumun Korunumu
Cisme etki eden kuvvetlerin toplamı (net kuvvet) sıfır ise sistemin momentumu sabittir başka bir ifade ile momentum korunur. Çarpışmalar patlamalar gibi tepkili sistemlerde momentum korunmaktadır. Sistemin çarpışmadan önceki momentumları
toplamı, çarpışmadan sonraki momentumları toplamına eşittir, bu durum momentumun korunumu kanunu olarak adlandırılır. Çarpışmadan sonraki momentumları P’ ile gösterildiğinde momentum korunumu;
Pilk = Pson
P1 + P2 = P’1 + P’2 olarak ifade edilir.
Çarpışmalar
Dış kuvvetlerden yalıtılmış bir ortamda momentum korunur. Cisimlerin kütle merkezleri doğrultusunda gerçekleşen çarpışmalar merkezî çarpışmalar olarak adlandırılmaktadır. Kütle merkezi doğrultusunda gerçekleşmeyen çarpışmalara ise merkezî
olmayan çarpışmalar denir.
Çarpışmadan önce ve sonra toplam momentum ve toplam kinetik enerjinin sabit kaldığı (korunduğu) çarpışmalara esnek çarpışma denir. Esnek çarpışan iki cisim kütle merkezleri doğrultusunda çarpışıyorlarsa yaptıkları çarpışmaya merkezî esnek çarpışma olarak adlandırılır. Esnek çarpışmalarda kinetik enerjinin korunumundan yararlanılarak
v1 + v’1 = v’2 + v2 eşitliği elde edilir.
