7. Sınıf Demokrasinin Serüveni Konu Anlatımı
7. Sınıf Demokrasinin Serüveni Konu Anlatımı, 7. Sınıf Demokrasinin Serüveni , Demokrasinin Serüveni Konu Anlatımı, 7. Sınıf Sosyal Bilgiler , 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Konu Anlatımı, Demokrasinin Serüveni
Demokrasinin Serüveni
Demokrasi: Halkın kendi kendini yönetmesi esasına dayanan yönetim biçimidir. Demokrasilerde halk yöneticilerini kendisi seçer. Hak ve özgürlükler yasalarla güvence altına alınmıştır.
Demokrasinin Tarihi Gelişimi:
M.Ö V. Yüzyılda Demokrasi: Demokrasinin ilk uygulandığı devlet Yunanistan’da Atina’dır.
Kişiler yönetime katılır, oy kullanırlardı. Ama herkes oy kullanamazdı. Yabancılar, köylüler ve kadınların hakkı yoktu.
Orta Çağda Demokrasi: 1215 yılında İngiltere’de Magna Carta Libertatum (Büyük Özgürlük Fermanı) imzalanmıştır. Kralın yetkileri sınırlandırılmış, halka bazı özgürlükler verilmiştir. Halkın çok azı seçimlere katılmıştır. Oy vermek için erkek olma ve vergi verme şartı vardır.
18. ve 19. Yüzyılda Demokrasi: 1776’da Amerikan kolonileri “Virginia Haklar Bildirgesi”ni ilan etti. 1789’da “Fransız İhtilali” ile monarşi yıkıldı, cumhuriyet ilan edildi. “Fransız İnsan Yurttaş Hakları Bildirgesi” yayınlandı. Özgürlük, adalet, milliyetçilik ilkeleri ortaya çıktı. Bu ilkeler bütün insanlar için geçerli oldu. Bu nedenle bildirge “evrensel” nitelik taşır.
Türk Tarihinde Demokrasinin Gelişimi
Tanzimat ve Islahat Fermanı: Osmanlı toplumu içindeki kişilerin eşitliği sağlanmaya çalışılmıştır.
1.Meşrutiyet (1876) İlk Osmanlı Anayasa’sı olan Kanuniesas’nın yürürlüğe girmesi ve ardından II. Meşrutiyet’in
ilan edilmesi ile demokratikleşme yolunda önemli adımlar atıldı.
Atatürk Dönemi’nde: TBMM’nin açılması, Cumhuriyet’in ilanı, çok partili hayata geçiş denemeleri, kadınlara yönelik siyasi haklar vb. gelişmeler ile demokratik olma yolunda gelişmeler yaşandı.
1946 yılında çok partili hayata geçilerek demokrasinin temel niteliklerinden olan partiler ülke yönetiminde yer almaya başlamıştır.
Demokrasinin Temel İlkeleri:
1- Milli Egemenlik: Demokrasilerde egemenlik millete aittir. Millet bu hakkını seçtiği milletvekilleri aracılığıyla kullanır.
2- Özgürlük: İnsanın doğuştan sahip olduğu temel haktır. Özgürlük, bireyin başkalarına zarar vermeden istediği her şeyi yapabilmesidir.
3- Eşitlik: Tüm insanlar kanunlar önünde eşittir. Yasalar din, inanç, cinsiyet ayrımı olmadan herkes için aynı uygulanır.
4- Çoğulculuk: Demokrasilerde farklı görüşlerin, farklı siyasi partiler ile temsil edilmesine çoğulculuk denir. Çok partili siyasal düzenle çoğulculuk uygulanmaktadır.
5- İnsan Haklarına Saygı: Demokratik yönetimler insan haklarına saygılıdır. Temel hak ve özgürlükler anayasa ile güvence altına alınmıştır.
6- Katılımcılık: Yurttaşlar ülke yönetimine farklı yollarla katılır, yönetim kararlarında etkili olmak için sivil toplum kuruluşları kurarlar.
Yönetim Biçimleri
MONARŞİ (TEK KİŞİ YÖNETİMİ)
• Hakimiyetin tek kişide toplandığı yönetim biçimidir.
• Yönetimde kral, padişah, hükümdar, imparator gibi isimler yer alır.
• Yasa koyma, yargılama, vergi toplama, savaş ve barış’a karar verme yönetimdeki tek kişinin hakkıdır.
• Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) örnektir.
OLİGARŞİ (ÇOK KİŞİLİ YÖNETİM)
• Hakimiyetin belirli bir grubun elinde olduğu yönetim şeklidir.
• Yönetimdeki grup, askeri, siyasi ve maddi bakımdan ileri kişilerden oluşur.
• Az sayıda insan yönetimde söz sahibidir.
• Cezayir, Irak, Suriye örnektir.
TEOKRASİ (DİNİ YÖNETİM)
• Din kurallarına göre hakimiyetin tanrıya ait olduğu yönetim biçimidir.
• Yapılan işler tanrı adınadır. Bu sebeple yöneticiler eleştirilemez.
• Yönetenler insanlara karşı değil, tanrıya karşı sorumludur.
• Vatikan (İtalya Roma şehrinde) örnektir.
CUMHURİYET (HALK YÖNETİMİ)
• Egemenliğin kaynağının millete ait olduğu yönetim şeklidir.
• Seçim önemli unsurdur. Devleti yönetecek kişiler, seçimle iş başına gelir.
• Seçme ve seçilme hakkı millete aittir.
• Demokrasinin en iyi uygulandığı yönetim biçimidir.
