7. Sınıf Atatürk ve Demokrasi Konu Anlatımı
7. Sınıf Atatürk ve Demokrasi Konu Anlatımı, 7. Sınıf Atatürk ve Demokrasi , Atatürk ve Demokrasi Konu Anlatımı, 7. Sınıf Sosyal Bilgiler , 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Konu Anlatımı, Atatürk ve Demokrasi
Atatürk ve Demokrasi
TBMM’nin Açılması
Osmanlı topraklarının işgalini, I. Dünya Savaşından sonra imzalanan Mondros Mütarekesi daha da kolaylaştırmıştır.
Nitekim İtilaf Devletleri 16 Mart 1920’de başkent İstanbul’u resmen işgal etmişler ve Osmanlı Mebusan Meclisi’ni dağıtmışlardır. Bu gelişmeler TBMM’nin açılmasına ortam hazırlamıştır. Mustafa Kemal bu durum üzerine
harekete geçmiş, ulusal iradeyi milletin kendi kaderinde etkili olabilmesi için 23 Nisan 1920’de TBMM’yi açmıştır. TBMM’nin sürekliliğini sağlamak için de 20 Ocak 1921’de Teşkilat-ı Esasiye (Anayasa) kabul edilmiştir. Anayasada “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.” maddesinin yer alması Cumhuriyet rejiminin en önemli habercisiydi.
Cumhuriyetin İlanı
Eylül 1922’de Kurtuluş Savaşı sonrasında 1 Kasım 1922’de Saltanatın kaldırılması Cumhuriyet’in önündeki en önemli
engeli de ortadan kaldırmıştır. Ulusal egemenliğin gerçekleşmesini isteyen Mustafa Kemal öncülüğünde 29 Ekim 1923’teTBMM’de konu tartışılmış ve karara bağlanmıştır. Böylece yeni kurulan devletin rejiminin Cumhuriyet olduğu kabul edilmiş ve ulusal egemenlik kesin olarak gerçekleşmişti
Çok Partili Hayata Geçiş Denemeleri
1- Halk Fırkası: (9 Eylül 1923)
Temeli Sivas kongresinde oluşturulan Anadolu ve Rumeli müdafaa-i Hukuk Cemiyetine dayanan Halk Fırkası’nı 9 Eylül 1923’te Mustafa Kemal kurdu. Cumhuriyetin ilanından sonra Cumhuriyet Halk Fırkası adını aldı. 1950 yılına kadar ülkeyi yönetmiştir. Cumhuriyet tarihinin ilk siyasi partisidir.
2- Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası: (17 Kasım 1924-3 Haziran 1925)
Kazım Karabekir, Rauf Orbay, Ali Fuat Cebesoy, Refet Bele ve Adnan Adıvar tarafından kurulmuştur. Başkanı Kazım Karabekir’dir. Eğitimde milliliği, ekonomide liberalizmi savunmaktadır. Ülkemizin ilk muhalefet partisidir.
Parti programında “dini inanç ve esaslara saygılıdır.” ifadesinin vurgulanması inkılap karşıtlarının partide yer almasına neden oldu. Parti faaliyetleri ve bazı üyelerin “Şeyh Sait İsyanı” ile ilgili oldukları tespit edilince 3 Haziran 1925’te parti kapatıldı. Böylece çok partili hayata geçiş denemesinin ilki başarısız oldu.
3- Serbest Cumhuriyet Fırkası: (12 Ağustos 1930-17 Kasım 1930)
Dünyadaki ekonomik bunalımın ülkemizi de etkilemesi üzerine Atatürk’ün teklifi ile Paris Büyükelçisi Fethi Okyar tarafından kuruldu.
Cumhuriyet ve inkılap karşıtlarının partinin kuruluş amaçlarından saptığını gören Fethi Okyar kendi isteğiyle partiyi kapattı. Çok partili hayata geçiş için iki kez deneme yapılmış, ikisi de başarısız olmuştur. Bu durum toplumun henüz çok partili hayata geçiş için hazır olmadığını gösterir.
1946 yılına gelinceye kadar tekrar çok partili hayata geçiş denemesi yapılmamıştır. Celal Bayar, Adnan Menderes, Refik Koraltan ve Fuat Köprülü tarafından 7 Ocak 1946 tarihinde Demokrat Parti kurulmuştur. Demokrat Partinin katıldığı 1946 seçimlerinden sonra çok partili siyasi hayata geçilmiştir.
