6. Sınıf Zamirler Konu Anlatımı
6. sınıf Türkçe dersinde, zamirlerin çeşitlerini ve işlevlerini tanıyacağız. Kişi zamirleri, gösterme zamirleri, belirsizlik zamirleri gibi farklı türler aracılığıyla dilimizi daha etkin kullanmayı öğreneceğiz. Zamirleri doğru kullanmak, yazılı ve sözlü anlatımımızda netlik ve akıcılık sağlar. Bu sayede, cümlelerimizi daha etkili hale getirebiliriz.
Zamirler
Dilimizde bazı durumlarda varlıkların adlarının yerini tutmaları için kullandığımız sözcüklere “zamir (adıl)” denir.
-Adem dün akşam gelmedi. Onu çok merak ettiğimi söyleyin.
(cümlesinde kullanılan altı çizili sözcük “Adem”in isminin yerine kullanılmıştır.)
Kişi (Şahıs) Zamirleri
Cümlede geçen insan isimlerinin yerine kullanılan zamirlerdir. Şahıs Zamiri olarak da bilinir.
Örnek:
Adların yerlerini kişi olarak tutan sözcüklerdir.
Tekil Çoğul
ben biz
sen siz
o onlar
Ad durum eklerini alabilirler.
Örnek:
ben-i, o-n-a, sen-de, biz-den.
Gerekli kişi zamiri kullanmazsa anlam belirsizliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğu oluşur.
Kitaplarını sınıfta unutmuş.
cümlesinde ” senin, onun ” zamirlerinin kullanılmaması anlam belirsizliğine yol açmıştır. Çünkü ”senin kitaplarını” ya da ” onun kitaplarını ” anlam vardır cümlede.
Örnek Soru:
Aşağıdakilerden hangisi kişi zamiri değildir ?
A) Ben
B) Biz
C) Onlar
D) Şunlar
İşaret Zamirleri
Adların yerlerini işaret ederek tutan zamirlerdir.
-Bu, daha güzelmiş.
-Şunu getirir misin?
-O, senin çantana sığmaz.
-Ötekini almalısın.
-Bunları sana daha önce de anlattım.
Adların bütün görevlerini yapabilir, onlar gibi çekimlenebilirler.
Örnek Soru:
Aşağıdakilerden hangisi işaret zamiri değildir ?
A) Bazısı
B) Bunlar
C) Beriki
D) Bu
Belgisiz Zamirler
Varlıkların yerini tutmalarına rağmen hangi varlığın yerine kullanıldığı tam ve açıkça belli olmayan sözcüklere belgisiz zamir denir. “Bazıları, biri, kimi, hepsi, herkes, kimse, birçoğu, birkaçı, şey vb.” sözcükler belgisiz zamirlerdir.
-Soruların hepsini çözmüş.
-Biri dün seni sordu.
-Öğrencilerin birkaçı sınava girmemiş.
-Kimileri, bu konuda senin gibi düşünmüyor.
Belirsizlik anlamı taşıyan bir sözcük, adın yerini tuttuğu zaman belgisiz zamir olur.
Örnek Soru:
Birçoğu ” kelimesi hangi çeşit zamirdir ?
A) Kişi zamiri
B) Belgisiz zamir
C) İşaret zamiri
D) Soru zamiri
Soru zamirleri
Adların yerlerini soru yoluyla tutan zamirlerdir.
Örnek:
Kim okumuş?
– İnsanları sorar.
– Her zaman soru zamiri olarak kullanılır.
– Adlar gibi çekimlenebilir.
Örnek:
Ne vereceksin?
– Nesneleri sorar.
– Adın yerini tuttuğunda soru zamiri adı belirttiğinde soru sıfatı ”Niçin?” anlamı verdiğinde soru zarfı olur.
Örnek:
Kaç aldın?
– Niceklikleri sorar.
– Ad belirttiğinde soru sıfatı olur.
– Adlar gibi çekimlenebilir.
-İnsanı sormuş.
Örnek:
Hangisi senin kardeşindir?
– Nesneyi sormuş.
Örnek:
Hangisi yere düşüp kırıldı?
– Adlar gibi çekimlenebilir. Yalın durumda ancak soru sıfatı olarak kullanılabilir.
Örnek Soru:
Aşağıdakilerin hangisinde soru anlamı bir zamirle sağlanmamıştır ?
A) Kıtlık hangi yılda olmuştu ?
B) Bu kadın sizin neyiniz olur ?
C) Yaz tatilinde nereye gitmek istersin ?
D) Bu akşam hangisini giyeceksin ?
