6. Sınıf İslamiyet’in Doğuşu Konu Anlatımı
6. sınıf konu anlatımları. 6. sınıf Tarihe Yolculuk Konu Anlatımı. 6. sınıf sosyal Bilgiler, 6. sınıf sosyal Bilgiler konu anlatımı, 6. sınıf Tarihe Yolculuk Konu Anlatımı işte yazımızda.
İslamiyet’in Doğuşu
İslamiyet Öncesi Dönem (Cahiliye Dönemi)
İslamiyet öncesi Arap yarımadasında siyasi birlik yoktu, Araplar kabileler halinde yaşıyorlardı. Putlara tapmak anlamına gelen putperestlik inancı vardı. Sınıflı (ayrışmış) bir toplum yapısı bulunuyordu. İnsanlar köle olarak kullanılıyor ve kız çocuklarına değer verilmiyordu.
Cahiliye Dönemi’nde Arap Yarımadası’nın dinî, kültürel, ekonomik, hukuki ve siyasi durumu şöyleydi:
Dini: Araplar kendi yaptıkları putlara taparlardı. Putperestlik yaygındı. Mekke şehrinde bulunan kutsal kabul ettikleri Kabe’de önemli putları bulunurdu.
Sosyal ve Ekonomik: Kadını önemsemeyen Araplar arasında kız çocuklarını diri diri toprağa gömenler olurdu. Kadınlara miras verilmezdi. Can ve mal güvenliği yoktu. Mekke ve çevresinde ticaret gelişmişti. Medine ve Taif tarım yapılan merkezlerdi.
Kültürel: Okuma yazma çok yaygın değildi.
Siyasi: İslamiyet’ten önce Arap Yarımadası’nda siyasi birlik yoktu. Kabilelere bölünmüş Araplar arasında sürekli devam eden kan davaları yaygındı.
Hz. Muhammed (s.a.v.) Dönemi
Peygamberimiz 571 yılında Mekke’de doğdu. İslam peygamberi olmadan önce de kendisi sevilen, güvenilir, adaletli ve hoşgörülü bir insan olarak tanınmaktaydı. Güvenilir olmasından dolayı kendisine “El Emin” ya da “Muhammed-ül Emin” denilmekteydi.
Peygamberimize Hira Mağarasında Cebrail aracılığıyla ilk vahiy geldi ve İslam dini Peygamberi oldu. (620) Hz. Muhammed başta eşi Hz. Hatice ve yakın çevresi olmak üzere (Hz. Ebubekir, Hz. Ali, Hz. Zeyd) İslamiyet’i yaymaya başladı ama Mekkeli müşrikler İslamiyet’in yayılmasına engel oldu.
İslam Tarihi’nde 622 yılında Mekke’den Medine’ye yapılan bu göç hareketine Hicret adı verilir. Hicretin ardından Müslümanlar siyasi olarak güçlenmeye başladılar.
– Mekke’den Medine’ye göç eden Müslümanlara muhacir, Hz. Muhammed’i ve muhacirleri yurtlarında barındırarak onlara büyük yardımlarda bulunan Medineli Müslümanlara da ensar denildi.
– Hz. Peygamber Müslüman, Yahudi ve Medineli putperestleri bir araya getirerek Medine Sözleşmesi’ni yaptı.
Mekkelilerle Müslümanlar arasında yapılan savaşlar
Bedir Savaşı: Mekkeli müşrikler ile Müslümanlar ilk olarak 624 yılında Bedir Savaşı’nda karşı karşıya geldiler. Savaşı Müslümanlar kazandı. Savaş sonunda esir olan Mekkeli müşriklerden okuma-yazma bilenler, on Müslüman’a okuma-yazma öğretmeleri şartıyla serbest bırakıldı. Bu durum İslam’ın eğitime verdiği önemi gösterir.
Uhud Savaşı: Mekkeliler ile Müslümanlar arasında 625 yılında yapılan Uhud Savaşı’nda Hz. Muhammed yaralandı. Uhud Dağı yakınındaki tepeye yerleştirilen okçuların mevzilerini terk etmeleri nedeniyle Müslümanlar savaşı kaybetti.
Hendek Savaşı: 627 yılında Müslümanlar ile Mekkeliler arasında yapılan Hendek Savaşı’nı Müslümanlar kazandı.
Mekke’nin Fethi (630)
Mekkelilerin Hudeybiye Barış Antlaşmasının şartlarını bozması üzerine Müslümanlar Mekke’yi fethetti ve İslamiyet Arap yarımadasına yayıldı (630).
Veda Hutbesi ve Peygamberimizin Vefatı (632)
Peygamberimiz son Kabe ziyaretinde Müslümanlara Veda Hutbesi ile seslenmiştir. Bu hutbede cahiliye dönemi uygulamalarının kaldırıldığını belirterek eşitliğe vurgu yapmıştır. Ardından kısa bir süre sonra vefat etmiştir (632).
4 Halife Dönemi
Hz. Ebu Bekir Dönemi (632-634)
Hz. Muhammed (s.a.v) ile olan ilişkilerindeki sadakatinden dolayı “sıddık” unvanını alan Hz. Ebu Bekir ilk halifedir. Hz. Muhammed’in (s.a.v) vefatından sonra Müslümanlar arasında yaşanan iç karışıklıkları bastırmış, birlik ve beraberliği sağlayarak devlet otoritesini yeniden tesis etmiştir. Kur’an-ı Kerim’i kitap hâline getirmiştir. İslamiyet ilk kez Arap Yarımadası dışında yayılmaya başlamıştır.
Hz. Ömer Dönemi (634-644)
Hz. Ömer adaletli yönetimiyle meşhurdur. Devlette idari teşkilatlanmaya gitmiştir. Divan teşkilatını kurmuştur. Devletin geniş sınırlara ulaşmasından dolayı da illere valiler ve kadılar atamıştır. Beytülmal adı verilen devlet hazinesi oluşturulmuştur. İlk kez düzenli bir ordu kurulmuştur. Hicri takvim bu dönemde oluşturulmuştur. Arabistan dışında Suriye, Filistin, Mısır, İran’ı fethedip buralarda Müslümanlığın yayılmasını sağlamıştır.
Hz. Osman Dönemi (644-656)
Merhametiyle tanınan Hz. Osman Dönemi’nde fetihler devam etmiş; Kıbrıs, Libya, Tunus ve Horasan fethedilmiştir. İslamiyet’in geniş sınırlara yayılması, Kur’an-ı Kerim’in çoğaltılması ihtiyacını doğurmuştur. Bu ihtiyacı karşılamak amacıyla Kur’an-ı Kerim çoğaltılarak bu bölgelere gönderilmiştir. Ayrıca ilk donanma kurulmuş, fetihlere de devam edilmiştir.
Hz. Ali Dönemi (656-661)
Cesaretiyle tanınan Hz. Ali, Hz. Muhammed’in (s.a.v) amcası olan Ebu Talip’in oğludur. Hz. Muhammed’in (s.a.v) yanında yetişmiş, onun eğitiminden geçmiştir. Hz. Osman’ın şehit edilmesinden sonra ortaya çıkan iç karışıklıklar bu dönem fetihlerini durdurmuştur. Emevi soyundan gelenler Hz. Ali’nin halifeliğini tanımadılar. Ortaya çıkan bu karışıklıklar ve kavgalar sonucu Hz. Ali şehit edildi. İslam’ın en parlak dönemlerinden Dört Halife Dönemi de böylece sona ermiş oldu.
Emevi Devleti Dönemi
Muaviye tarafından Şam (Suriye) merkezli olarak kurulmuştur. Emeviler Döneminde fetihler hızlanmış ve İspanya’dan Orta Asya’ya kadar geniş bir coğrafyaya hakim olunmuştur. İslam ordularının İspanya’yı fethetmesiyle İslamiyet Avrupa’da yayılmıştır. Bu dönemde İstanbul kuşatıldıysa da alınamadı.
Emeviler izlediği mevali-köle (Arap milliyetçiliği, Arap üstünlüğü) politikası ile Arap olmayanlara değer vermemiştir. Bu anlayış Türklerin Müslüman olmasını engellediği gibi devletin yıkılmasını hızlandırmıştır.
Emevilerde halifelik babadan oğula geçen bir saltanata dönüşmüştü.
Abbasiler Dönemi (750-1258)
– Emevilere son veren Abbasiler 750 yılında Bağdat merkezli bir devlet kurdular. o Abbasiler döneminde eşitlik ve adalete önem verildi. Bu durum İslamiyet’in diğer milletler arasında daha hızlı yayılmasında etkili oldu.
– Harun Reşid döneminde ziraat, ticaret, bilim ve eğitim düzeyi arttı. Bağdat, Doğu’nun büyük ve önemli bilim (Beyt’ül Hikme) ve ticaret merkezlerinden biri hâline geldi. İslam kültür ve medeniyeti bu dönemde çok büyük ilerlemeler kaydetti.
– Abbasiler, 751’de Talas Savaşı’nda Türklerle ittifak yaparak Çinlileri mağlup etti. Bu dönemden sonra Türklerin İslamiyet’e girmesi hızlandı. Abbasilerin uyguladığı eşitlik ve adalet politikası gereği Türklere devlet içinde görevler verildi. Abbasi halifeleri, Türklere önemli görevler vermelerinin yanında onlara çok güvendi. Türkler için Bağdat’ın
kuzeyinde Samarra şehri kuruldu.
