6. Sınıf Enerji Kaynakları Konu Anlatımı
6. sınıf konu anlatımları. 6. sınıf Enerji Kaynakları Konu Anlatımı. 6. sınıf Fen Bilimleri, 6. sınıf Fen Bilimleri konu anlatımı, 6. sınıf Enerji Kaynakları Konu Anlatımı işte yazımızda.
Enerji Kaynakları
Yenilebilir Enerji Kaynakları
Dünyada doğal halde bulunan ve tükenmeyen enerji kaynakları yenilenebilir enerji kaynakları olarak bilinir. Bu konuda günümüzde az ya da çok kullanılan birçok önemli yenilenebilir enerji kaynağı bulunmaktadır. Doğamıza zarar vermeyen ve ayrıca bize enerji ve yakıt sağlayan kaynaklardır. Gelecekte de bizim için çok önemli enerji kaynakları olacaklardır. Çünkü fosil yakıtlar tükendiği zaman bu enerji kaynaklarını kullanacağız.
– Güneş enerjisi
– Rüzgar enerjisi
– Hidroelektrik enerjisi
– Jeotermal enerji
– Biyokütle enerjisi
Güneş enerji: Güneş enerjisi yeryüzündeki enerjilerin kaynağıdır. Güneş enerjisi sayesinde dünyamız ısınır ve aydınlanır. Canlıların yaşayabilmesi için güneş enerjisine ihtiyaç vardır. Ayrıca güneş enerjisi ile evimizde sıcak su sağlanır, seraların ısıtılması sağlanır, güneş enerjisi ile elektrik elde edilir.
Rüzgar enerjisi: Yeryüzünde sıcaklık farkından dolayı rüzgarlar oluşur. Rüzgarın düzenli ve fazla estiği yerlerde, rüzgar türbinleri kurulur. Rüzgar türbinleri elektrik enerjisi elde edilmesini sağlar.
Hidroelektrik enerjisi: Hidroelektrik enerji, sudan elektrik enerjisinin elde edilmesidir. Hidroelektrik santrallerde (HES), akan suyun enerjisini elektrik enerjisine dönüştürülmektedir. Bu santrallerde su çok yüksek bir noktadan kanal ya da borularla daha düşük seviyedeki türbinlere doğru akıtılarak türbinlerin dönmesi sağlanır ve böylelikle elektrik enerjisi üretilir.
Hidroelektrik santraller;
-Yenilenebilir kaynak olan sudan enerji elde etmeleri,
-Atmosfere zehirli gazlar vermemeleri,
-İnşaatın yerli imkânlarla yapılabilmesi,
-Uzun ömürlü olması ve yakıt giderlerinin olmaması,
İşletme bakım giderlerinin düşük olması gibi avantajlarından dolayı ülkemizde yaygın olarak kullanılmaktadır.
Jeotermal enerji: Yer altında bulunan magmadan elde edilen enerjidir. Dünya’nın merkezine inildikçe sıcaklık artar. Yeryüzünde bulunan sular yer altına sızarak burada sıcaklığı artar.
Bu sıcak sular ile elektrik üretimi, seracılık, binaların ısıtılması ve kaplıcalarda yararlanılır.
Biyokütle enerjisi:
Canlıların temel yapı taşı olan ve canlılar tarafından oluşturulan organik maddelere biyokütle denir. Bitkiler, hayvanlar, bitkisel ve hayvansal atıklar birer biyokütledir. İnsanoğlunun ilk kullandığı enerji kaynağı biyokütledir. Günümüzde hâlâ odun, saman, tezek gibi değişik biyokütleler enerji kaynağı olarak kullanılmaktadır.
Dünya’nın bir çok yerinde ve ülkemizde biyoyakıt üretmek için enerji oranı yüksek olan mısır, kanola ve şeker kamışı gibi bitkiler yetiştirilmektedir. Evlerimizde ve okullarımızda oluşan organik madde atıklarının geri dönüşüme gönderilmesiyle biyoyakıt üretimine katkıda bulunabiliriz.
Yenilemez Enerji Kaynakları
Enerji kaynaklarının sınıflandırılmasında kullanılan “Yenilenemez ve Yenilenebilir” kavramları; kaynağın tüketilme oranının yeniden oluşma durumu arasındaki ilişkiden ortaya çıkmış bir durumdur. Yenilenebilir enerji kaynakları, enerji kaynağından alınan enerjiye eşit oranda veya kaynağın tükenme hızından daha çabuk bir şekilde kendini yenileyebilmesi ile tanımlanır. Yenilenemez enerji kaynakları, bir kez kullanılabilir ve tükenirdir.
Yenilenemez enerji kaynakları pek çok farklı isimlerde anılmaktadır. Günümüzde en çok kullanılanları ise; konvansiyonel enerji kaynakları, fosil yakıtlar, geleneksel enerji kaynakları isimleridir.
-Sürekli olan, sürdürülebilir bir kaynak değildir: Yenilenemez enerji kaynakları, eninde sonunda bir gün tükenecek olan kaynaklardır. Pek çok uzman, bu kaynakların yeni rezervlerin keşfi yoluyla çoğaltılabilir olmasına rağmen günün birinde mutlaka tükeneceğini kanaatindedir.
-Kükürtlü, azotlu, karbonlu bir yapıya sahiptirler.
-Çevre sorunlarına neden olurlar.
-Sadece belirli bölgelerde bulunurlar; yenilenemez enerji kaynakları Orta Asya, Rusya, Amerika gibi jeolojik olarak uygun olan topraklarda bulunurlar. Herkes bu kaynaklara sahip değildir.
-Pek çok sektöre hammadde oluştururlar; örneğin; kömür ulaşım sektörüne, petrol kimya sektörüne, uranyum gibi radyoaktif maddeler ise sağlık sektörüne hammadde sağlamaktadır.
-Arz güvenliği tehlikesi meydana getirir; yenilenemez enerji kaynaklarını ithal eden ülkelerde arz güvenliği sorunları yaşanma riski vardır.
-Madencilik faaliyeti gerektirirler; yenilenemez enerji kaynakları binlerce kilometre yerin altında yüzlerce yıl sonunda meydana gelmektedir. Bu yüzden yenilenemez enerji kaynaklarına ulaşabilmek için birtakım madencilik faaliyetleri yapılması gerekmektedir.
-Yenilenemez enerji kaynaklı enerji üretim tesislerinde onlarca ekipmana, geniş alanlara, iyi bir planlamaya ve çevreyi koruma anlayışını benimsemiş iyi bir yönetime ihtiyaç duyulmaktadır.
-Yenilenebilir enerji kaynaklara göre, miktarları ve enerji potansiyelleri daha tahmin edilebilir, dengeli bir yapıya sahiptirler.
Yenilenemez enerji kaynakları nelerdir?
Kömür enerji kaynağı: Kömürler, eski jeolojik devirlerdeki (100-300 milyon yıl önceki) bitkilerin ve kısmen de hayvan artıklarının yüksek basınç altında, sıcaklığın etkisiyle bozunmaları sonucu oluşmuşlardır. Bu bozunmada, mikroorganizmaların da önemli rolü olduğu ileri sürülmektedir (Telli, 1984). Bünyesinde çoğunlukla Karbon (C), az miktarda Hidrojen (H), Oksijen (O), Kükürt (S) ve Azot (N) elementlerinin bulundururlar. Kömürler yakıt hammaddesi oldukları gibi (termik santraller), kok yapımı, kimyasal madde üretimi gibi değişik alanlarda da kullanılırlar.
Petrol enerji kaynağı: Petrol, denizlerdeki bitki ve hayvanların çürüdükten sonraki kalıntılarından oluşur. Bu kalıntılar deniz yatağında milyonlarca yıl boyunca çürüdükten sonra, geriye yalnızca yağlı maddeler kalır. Çamur ve büyük kaya katmanları altında kalan yağlı maddeler de petrol ve gaza dönüşür.
Doğalgaz enerjisi kaynağı:
Kömür ve petrolün oluşumuyla doğalgazın oluşumu arasında bağlantı görülmektedir. Doğalgazı yataklarının çoğu petrol yataklarının yakınında veya aynı yatakta bulunmaktadır. Kömürleşme safhalarında ortaya çıkan uçucu bileşenlerin yatak değiştirip toplandığı, dolayısıyla doğalgaz halinde bulunduğu düşülmektedir.
Doğalgaz ısınmak için kullanılır. Eğer ülke olarak elektrik üretiminde doğalgaz kullanırsak elimizdeki enerjinin % 65-70’ini atmosfere atıyoruz demektir. Doğalgaz konutlarda ve sanayide ısı amaçlı kullanılmalıdır. Doğalgaz elektrik üretimi için ekonomik olmadığı gibi aynı zamanda bir ülkenin güvenliği ve emniyeti açısından da elektrik üretiminde uygun değildir.
Nükleer enerjisi kaynağı: Nükleer enerji, atomun çekirdeğinden elde edilen bir enerji türüdür.
Nükleer enerji, üç nükleer reaksiyondan biri ile oluşur;
Füzyon: Atomik parçacıkların birleşme reaksiyonu.
Fizyon: Atom çekirdeğinin zorlanmış olarak parçalanması.
Yarılanma: Çekirdeğin parçalanarak daha kararlı hale geçmesi. Doğal (yavaş) fisyon (çekirdek parçalanması) olarak da tanımlanabilir.
Nükleer enerjiyi önemli kılan etmenleri başlıca; 1 kg nükleer yakıt aynı miktardaki kimyasal yakıttan 100 milyon kat daha fazla enerji içermesi, binlerce yıl tükenmeyecek kadar radyoaktif yakıtın mevcut olması ve radyoaktif atık dışında çevreye diğer kadar zararlı olmamasıdır.
