3. Sınıf Harfler ve Özellikleri Konu Anlatımı
3. sınıf konu anlatımları. 3. sınıf Harfler ve Özellikleri Konu Anlatımı . 3. sınıf Türkçe, 3. sınıf Türkçe konu anlatımı, 3. sınıf Harfler ve Özellikleri Konu Anlatımı işte yazımızda.
Harfler ve Özellikleri
- Heceler ve Hece çeşitleri
- Sözcükler ve Sözcük Türleri
- Yapılarına Göre Sözcükler
- Anlamlarına Göre Sözcükler
Heceler ve Hece Çeşitleri
Ağzımızın her bir hareketiyle söylediğimiz ses veya seslere hece denir.
Türkçede altı çeşit hece bulunmaktadır.
1. Tek harfli heceler: Ünlü harflerin hepsi aynı zamanda kendi başına bir hecedir. (a, e, ı, i, ü, u, ö, ü)
2. Bir ünlü, bir ünsüz harften oluşan heceler: (is, al, ey, eş, ot, of …)
3. Bir ünsüz, bir ünlü harften oluşan heceler: (şu, bu, ev, mi, ta …)
4. Bir ünsüz, bir ünlü, bir ünsüz harften oluşan heceler: (kel, sal, bal, yat, kek, sür, bul, böl )
5. Bir ünsüz, bir ünlü, iki ünsüz harften oluşan heceler: (Türk, park, kun, yurt, sert, dert, film, kırk …)
6. Bir ünlü, iki ünsüz harften oluşan heceler: ( ilk, alt, üst…)
Hecelerin Özellikleri
1. Ünlü/sesli harflerin her biri bir hecedir.
Örnek:
A -li
e – mek
i – laç
2. Her hecede mutlaka ve yalnızca bir tane ünlü harf bulunur.
Örnek:
1 Harfli Heceler | 2 Harfli Heceler | 3 Harfli Heceler | 4 Harfli Heceler |
e | el | diş | kalp |
u | un | yol | mert |
3. Sessiz harfler tek başlarına hece oluşturamazlar.
Örnek:
k → hece değil
ke → hece
4. Bir kelimedeki hece sayısı, o kelimedeki ünlü sayısına eşittir. O yüzden hece sayısını bulmak için kelimelerdeki ünlü sayısını sayarız.
Örnek:
Kelimeler | Ünlüleri | Heceleri | Hece Sayısı |
ak | a | ak | 1 hece |
uçak | u – a | u – çak | 2 hece |
hoşgörü | o – ö – ü | hoş – gö – rü | 3 hece |
dayanışma | a – a – ı – a | da – ya – nış – ma | 4 hece |
Galatasaray | a – a – a – a – a | ga – la – ta – sa – ray | 5 hece |
5. Birleşik kelimeler hecelenirken tek bir sözcük gibi okunarak hecelere ayrılır.
Örnek:
biçerdöver → bi – çer – dö – ver
bilgisayar → bil – gi – sa – yar
Sözcükler ve Sözcük Türleri
Cümle kurmaya yarayan, tek başına anlamı olan veya olmayan hece topluluklarına sözcük (kelime) denir.
Tek Başına Anlamı Olmayan Kelimeler
ümle içinde kullanılan bazı sözcükler tek başına bir anlam taşımayabilir. Böyle sözcükler cümle içinde anlam ilişkisi kurarak cümlenin anlamını tamamlar.
Kardeşim ve abim ders çalışıyorlar.
Kaya gibi sertti.
Kelimelerin Sözlükteki Yeri
Kelimeler sözlükte sıralanırken harflerin alfabetik sırasından yararlanılır. Sözcükler sıralanırken aynı harfle başlayan sözcükler varsa sırasıyla ikinci, üçüncü vb. harflere bakılır.
Örnek:
Silgi, sebze, saat, süs, salon kelimelerini sıralayalım.
saat – salon – sebze – silgi – süs
Eş Anlamlı Kelimeler
Eş anlamlı kelimeler, aynı veya benzer anlam taşıyan farklı kelimelerdir. Eş anlamlı kelimeler, yazı ve konuşma dilinde ifadeleri daha zengin ve çeşitli hale getirmek için kullanılır.
Eş anlamlı kelimeler listesi
Sözcük | Eş Anlamlısı | Sözcük | Eş Anlamlısı |
acemi | toy | hareket | kinetik |
aciz | güçsüz | hasım | düşman |
ad | isim | hasret | özlem |
adalet | hak | hatıra | anı |
adet | sayı | hediye | armağan |
aka | büyük | hekim | doktor |
akıl | us | hısım | dost |
al | kırmızı | ırak | uzak |
alelade | sıradan | ırmak | nehir |
aleni | açık | idadi | lise |
ara | fasıla | idare | yönetim |
araba | otomobil | ihtiyar | yaşlı |
armağan | hediye | ihtiyaç | gereksinim |
aşk | sevi | ilan | duyuru |
atik | seri | ilişki | münasebet |
ayakkabı | pabuç | imtihan | sınav |
ayrım | fark | isim | ad |
ayrıntı | detay | istasyon | gar |
bacı | kız kardeş | istikbal | gelecek |
bağışlama | affetme | işçi | amele |
basınç | tazyik | ivedi | çabuk |
baş | kafa | izahat | açıklama |
bayağı | adi | kabiliyet | yetenek |
bencil | egoist | kafa | baş |
beyaz | ak | kahin | medyum |
bonkör | cömert | kalp | yürek |
cennet | aden | kanıt | delil |
cevap | yanıt | kara | siyah |
cılız | zayıf | kelime | sözcük |
cimri | pinti | kılavuz | rehber |
cümle | tümce | kırmızı | al |
çabuk | acele | kıyı | kenar |
çağrı | davet | kirli | pis |
çamur | balçık | kişi | şahıs |
çare | deva | kolay | basit |
değerli | kıymetli | konuk | misafir |
deneyim | tecrübe | kural | kaide |
denk | müsavi | kuvvetli | güçlü |
deprem | zelzele | küçük | ufak |
dil | lisan | lider | önder |
dilek | istek | mal | meta |
dize | mısra | mani | engel |
dizi | sıra | matem | yas |
doktor | hekim | mektep | okul |
dost | arkadaş | mektup | name |
duygu | his | merkep | eşek |
edebiyat | yazın | misafir | konuk |
edep | adap | misal | örnek |
ehemniyet | önem | mizah | gülmece |
elbise | esbap | muharebe | savaş |
emniyet | güven | mübarek | kutsal |
ender | nadir | namzet | aday |
eser | yapıt | nefes | soluk |
eş anlamlı | anlamdaş | nehir | ırmak |
ev | konut | nesil | kuşak |
fakir | yoksul | nezir | adak |
fark | ayrım | okul | mektep |
acemi | toy | ortalama | vasat |
aciz | güçsüz | oy | rey |
ad | isim | öğrenci | talebe |
adalet | hak | öğretmen | muallim |
adet | sayı | öğüt | nasihat |
aka | büyük | önder | lider |
akıl | us | örnek | misal |
al | kırmızı | öykü | hikâye |
alelade | sıradan | özverili | fedakâr |
aleni | açık | problem | sorun |
ara | fasıla | rey | oy |
araba | otomobil | rüştiye | ortaokul |
armağan | hediye | rüzgar | yel |
aşk | sevi | saadet | mutluluk |
atik | seri | sabit | durağan |
ayakkabı | pabuç | sağlık | sıhhat |
ayrım | fark | savaş | cenk – harp |
ayrıntı | detay | sebep | neden |
bacı | kız kardeş | sene | yüzyıl – asır |
bağışlama | affetme | serüven | macera |
basınç | tazyik | sevinç | mutluluk |
baş | kafa | sınav | imtihan |
bayağı | adi | sınıf | derslik |
bencil | egoist | sitane | yıldız |
beyaz | ak | siyah | kara |
bonkör | cömert | son | nihayet |
cennet | aden | sonbahar | güz |
cevap | yanıt | soru | sual |
cılız | zayıf | sorumluluk | mesuliyet |
cimri | pinti | sözcük | kelime |
cümle | tümce | sözlük | lügat |
çabuk | acele | şaka | latife |
çağrı | davet | şakacı | nüktedan |
çamur | balçık | tabiat | doğa |
çare | deva | tartışma | münakaşa |
değerli | kıymetli | temel | esas |
deneyim | tecrübe | tören | merasim |
denk | müsavi | tren | şimendifer |
deprem | zelzele | tutsak | esir |
dil | lisan | tümce | cümle |
dilek | istek | uçak | teyyare |
dize | mısra | ulu | yüce |
dizi | sıra | ulus | millet |
doktor | hekim | uslu | akıllı |
dost | arkadaş | usta | ehil |
duygu | his | uyarı | ikaz |
edebiyat | yazın | uygarlık | medeniyet |
edep | adap | uzak | ırak |
ehemniyet | önem | üzüntü | tasa |
elbise | esbap | vakit | zaman |
emniyet | güven | vatan | yurt |
ender | nadir | vazife | görev |
eser | yapıt | veteriner | baytar |
eş anlamlı | anlamdaş | vilayet | il |
ev | konut | yanıt | cevap |
fakir | yoksul | yanlış | hata |
fark | ayrım | yaşlı | ihtiyar |
fayda | yarar | yel | rüzgar |
fena | kötü | yemek | aş |
fikir | düşünce | yetenek | beceri |
gemi | vapur | yıl | sene |
gezgin | seyyah | yılmak | bıkmak |
Zıt Anlamlı Kelimeler
Zıt anlamlı kelimeler, birbirinin tam tersi olan anlamlara sahip kelimelerdir. Zıt anlamlı kelimeler, metinlerin ve konuşmaların anlamını vurgulamak veya zıtlıkları açıklamak için kullanılır.
Kelime – Zıt Anlamlısı | Kelime – Zıt Anlamlısı | ||||
aşağı | – | yukarı | açık | – | koyu |
açık | – | kapalı | aktif | – | pasif |
artı | – | eksi | afacan | – | uslu |
azami | – | asgari | anormal | – | normal |
alıcı | – | satıcı | akıllı | – | aptal |
ağır | – | hafif | atılgan | – | çekingen |
ast | – | üst | arka | – | ön |
acemi | – | usta | ak | – | kara |
aç | – | tok | alçak gönüllü | – | kibirli |
Eşsesli (Sesteş) Anlamlı Kelimeler
Yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları farklı olan sözcüklere eş sesli (sesteş) sözcükler denir.
Örnekler
Bin
Bugün ben bin TL para kazandım. (Sayı)
Ona bisikletime bin dedim ama o bilmedi. (binmek)
Hayır
Hayır ben bugün seninle gelmeyeceğim. (Olumsuz evet karşıtı)
Ailemle bugün çok güzel bir hayır işledik. (iyilik işi)
Yaz
Bu dediklerimi defterine yaz. (yazmak)
Bu yaz okullar geç tatil olacakmış. (Mevsim olan yaz)
Kan
Elim kesildi kanı durduramadık.(kan)
Senin söylediklerine kandım. (kanmak)
Yapılarına Göre Sözcükler
Basit Sözcükler
Basit Sözcükler: Yapım eki almamış sözcüklerdir. Basit sözcükler çekim eki alabilirler.
Örnek:
elma, armut, sepet, kitap, kalem, ev, eşya…
Birleşik Sözcükler
Birden fazla kelimenin bir araya gelerek oluşturdukları sözcüklerdir.
Örnek:
ak + ciğer akciğer
çek +yat çekyat
sivri + sinek sivrisinek
huzur + evi huzurevi
ne + için niçin
Türemiş Sözcükler
Yapım eki almış kelimelerdir. Bu kelimeler en az bir tane yapım eki alırlar.
Örnek:
göz——– gözlük
çay ——-çaycı
vatan—–vatandaş
ev——— evli
tuz——– tuzsuz
iyi——— iyilik
dokuz—–dokuzuncu
su———-suluk
Anlamlarına Göre Sözcükler
Mecaz Anlam
Bir kelimenin cümle içinde, sözlük anlamlarının dışında kullanılmasına mecaz anlam denir. Mecaz anlamlı kelimeler gerçek anlamlarından tamamen uzaklaşmışlardır.
Örnek:
Yüzünde tatlı bir gülüş vardı. (Mecaz Anlam)
Tatlı kelimesi gerçek anlamı dışında “hoş” anlamında kullanılmış.
Onlara inanmadığım için bana kırıldılar. (Mecaz Anlam)
Kırıldılar kelimesi gerçek anlamı dışında “küsmek” anlamında kullanılmış.
Gerçek Anlam
Bir kelimenin akla gelen ilk ve asıl anlamına gerçek anlam denir. Bir kelimenin gerçek anlamı, sözlükteki ilk anlamıdır.
Masa: Birçok kişi tarafından yemek yemek, çalışmak veya eşyaları koymak amacıyla kullanılan mobilya parçası. Gerçek anlamı budur.
Örnek:
“Masa üzerinde yemek yemek en rahatıdır.”
“Bu masada çalışmak için yeterince alanımız var.”
Kuş: Uçabilen, tüyleri olan ve yumurtlayan bir tür hayvan. Gerçek anlamı kuşların temel özelliklerini tanımlar.
Örnek:
“Kuşlar sabahları şarkı söylemeye başlar.”
“Bu parkta farklı türlerde kuşlar yaşar.”
Terim Anlam
Bir kelimenin spor, bilim, sanat veya meslek alanlarında belirli bir kavramı karşıladığı anlama terim anlam denir.
Örnek:
Türkçe dersinde zamirleri öğreneceğiz.
Eklendiği sözcüğe yeni anlam kazandıran eklere yapım eki denir.
Filmin son perdesi çok güzeldi.