Fıkra (Köşe Yazısı) Nedir? Konu Anlatımı
Merhaba arkadaşlar size bu yazımızda Türk Dili ve Edebiyatı Konuları hakkında bilgi vereceğiz. Yazımızı okuyarak bilgi sahibi olabilirsiniz. Fıkra (Köşe Yazısı) Nedir? sorusunun cevabı aşağıda sizleri bekliyor
Fıkra (Köşe Yazısı) Nedir?
Köşe yazısı veya fıkra; bir yazarın herhangi bir konu veya günlük olaylar hakkındaki görüşlerini, düşüncelerini ayrıntılara inmeden anlattığı gazete ve dergilerde yayınlanan kısa fikir yazılarının genel adıdır. Fıkralar, gazete ve dergilerin belli sütun veya köşelerinde yayımlanır. Yazarın, gündelik olayları, özel bir görüşle, güzel bir üslupla, kanıtlama gereği duymadan yazdığı kısa, günübirlik yazılardır.
Fıkraların amacı, siyasi, kültürel, ekonomik, toplumsal vb. konuları çok defa eleştirel bir bakış açısıyla anlatarak kamuoyunu yönlendirmektir. Fıkralarda kesin olmaktan ziyade güzel, hoş sonuçlara varmaya; canlı, ilgi çekici olmaya özen gösterilmelidir. Yazar kendi duygu ve düşüncelerini en başarılı şekilde yansıtarak okuyucu ile arasında sıkı bir bağ kurar.
» Genellikle güncel ve günübirlik konuları seçtiği için kısa ömürlü yazılardır. Fıkralarda ele alınan konu, toplum nazarında önemini kaybettiğinde fıkranın güncelliği de ortadan kalkar.
» Bir fikri kabul ettirmekten çok yazarın yorumunu aktarmak amacını taşır. Dolayısıyla da fıkralar öznel yazılardır.
» Fıkra yazarının amacı okuyucuya kendi düşüncelerini kabul ettirmek değil, okuyucunun olaylara ve düşüncelere bakış açısına yeni yaklaşımlar kazandırmaktır. Yani yazar okuyucuya “Ben böyle düşünüyorum.” demek ister.
» Konunun ayrıntılarına girmez, Yalın bir dille yazılır.
» Gazete ile birlikte ortaya çıkmıştır.
» Yer yer düşündürücü sözlere yer verilir.
» Yazarın zengin bir kültür ve bilgi birikimi olmalıdır.
» Güncel konular işlediği için genelde kalıcılığı yoktur.
» Fıkranın ilk örnekleri Tanzimat döneminde verilmiştir.
» Anlatım oldukça akıcı, yalın, duru ve açıktır.
» Genellikle açıklayıcı anlatımdan yararlanılır.
» Dil göndergesel, heyecana bağlı ve alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılır.
Gazete Fıkraları (Köşe Yazıları): Gazetelerde günübirlik yazılan ve güncel olayları işleyen fıkralardır. Bu fıkraların ömrü, ele aldıkları konunun ömrü kadardır.
Edebi Fıkralar: Yaşamla ilgili daha genel konular hakkında yazılmış fıkralardır. Bu fıkralarda anlatılanlar yıllar sonra bile güncelliğini ve geçerliliğini kaybetmez. Edebi fıkralar genellikle kitap ve dergilerde yayımlanır.
Fıkranın Tarihi Gelişimi
Edebiyatımızdaki ilk fıkralar Şinasi tarafından Tercüman-ı Ahval gazetesinde yazılmıştır. Namık Kemal Türk edebiyatının ilk fıkra yazarı kabul edilir. Ancak onun fıkraları teknik yönden oldukça zayıftır.
Fecri Ati döneminde Ahmet Haşim önemli bir fıkra yazarı olarak öne çıkmıştır. Ancak onun fıkraları daha çok sanatsal içeriklidir ve güncellikten uzaktır.
Türk edebiyatının ilk büyük fıkra yazarı Ahmet Rasim’dir. Ahmet Rasim fıkranın bağımsız bir tür olarak ortaya çıkmasını sağlamıştır.
Gazetelerde “Kirpi” lakabı ile fıkra yazıları yazan Refik Halit Karay sayesinde fıkra ile mizah bir araya gelmiştir. Refik Halit Karay aynı zamanda eleştirel fıkra denilen türün de ilk örneklerini vermiştir.
Milli Edebiyat Döneminde Halide Edip Adıvar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve Falih Rıfkı Atay önemli fıkra yazarları arasındadır. Yakup Kadri’nin fıkraları siyasi içerikli iken Falih Rıfkı Atay gezi yazısı ile fıkra türünü ilişkilendirmeye çalışmıştır.
Cumhuriyet döneminde ise Peyami Safa, Yusuf Ziya Ortaç, Hasan Ali Yücel, Yaşar Nabi Nayır, Burhan Felek, Haldun Taner, Ahmet Kabaklı, Oktay Akbal, Çetin Altan gibi sanatçılar fıkra türünde başarılı eserler vermişlerdir.
11. Sınıf Sohbet ve Fıkra Konu Anlatımı Tıklayınız
