Doğanın Varlıkları Konu Anlatımı
CoÄŸrafya ayt konu anlatımı, coÄŸrafya tyt konu anlatımı , coÄŸrafya yks konu anlatımı… Merhaba arkadaÅŸlar sizlere bu yazımızda DoÄŸanın Varlıkları hakkında bilgi vereceÄŸiz. Yazımızı okuyarak bilgi edinebilirsiniz.
Doğanın Varlıkları
SU
Dünya’daki su kaynaklarını okyanuslar, denizler, göller, akarsular, yer altı suları ile buzullar oluÅŸtur. Yeryüzündeki sular sürekli bir döngü içerisindedir.
Dünya’daki su kaynakları dengeli bir dağılış göstermez.Yağışların az buharlaÅŸmanın ÅŸiddetli olduÄŸu yerlerde su kaynakları azalırken; yağışların fazla, buharlaÅŸmanın az olduÄŸu yerlerde ise su kaynakları artış gösterir.
Yer yüzünde En Fazla Tatlı Suya Sahip Alanlar
– Yeryüzündeki tatlı suların %87’sini göller oluÅŸturur.
– Bir gölün suları acı, tatlı, sodalı ya da tuzlu olabilir. Bunun nedenleri;
•Gölün gideğeninin olup olmamasıdır.
• Gölün bulunduğu arazinin özelliği
• Gölün bulunduğu yerdeki iklim özellikleri
• Gölün derinliği
• Gölün büyüklüğü
– Göl bir gideÄŸen yardımı ile fazla suyunu gölün dışına boÅŸaltıyorsa gölün suyu tatlı olacaktır. Fakat gölün gideÄŸeni yok ise göldeki suda devir daim gerçekleÅŸmediÄŸi için gölün suyu acı (sodalı, tuzlu) olacaktır.
– Yeryüzünde en fazla tatlı suya sahip alanlar:
• Kuzey Amerika’nın Kuzeyi (Kanada)
• Güney Amerika’ nın Kuzeyi (Amazon Havzası)
• Avrupa’nın kuzeyi ve batı kesimleri
• Asya’nın güney ve güneydoğusundaki adalar (Endonezya, Malezya,Filipinler vb.)
• Sibirya
• Orta Afrika (Kongo Havzası)
•Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım örgütünün verilerine göre dünyada en fazla tatlı su kaynağı Brezilya’da ve Rusya’da bulunmaktadır.
Yeryüzünde En Az Tatlı Suya Sahip Alanlar
– Özellikle dönenceler çevresinde yer alan çöllerde tatlı su kaynakları azdır.
– Büyük Sahra çölü (Kuzey Afrika)
– Afrika’nın doÄŸu ve güney kısımları (Kenya, Kalahari, Zimbabwe)
РArabistan ̤̦lleri
– Pakistan
– Polonya ve çevresi kiÅŸi başına tatlı su miktarının en az oluÄŸu yerlerdir.
– Dünyada kiÅŸi başına düşen tatlı su miktarının en az olduÄŸu ülke kuveyttir.
Göller
Oluşum Şekillerine Göre Göller
Doğal Göller
Tektonik: Yerkabuğu hareketleri sonucunda oluşan göllerdir.
– Hazar Denizi,Aral,Baykal,Çad,BalkaÅŸ,Nyasa,Victoria, Lut, Tuzgölleri
Buzul: Sirk çukurlarının dolması ile oluşur.
– Finlandiya, Norveç, Kanada ve Danimarka’da birçok Buzul sirk gölü bulunur.
Karstik: Karstik Kayaçların (Jips, Dolomit, Kalker) erimesi sonucunda oluşan çukurlarda biriken sular ile oluşur.
– Arnavutluk-Makedonya sınırında bulunan OHRÄ° gölü
– Arnavutluk-KaradaÄŸ sınırındaki Ä°ÅžKODRA gölü
Volkanik
Krater: Sönmüş volkan tepelerindeki kraterlerin sular ile birikmesi ile oluşan göllerdir.
– ABD ‘deki KRATER gölü
Kaldera: Kraterin patlaması veya çökmesi sonucunda oluşan geniş çukurlar içinde oluşan göllerdir.
– Sumatra’da TOBA gölü
– Türkiye’ de NEMRUT kalderası
Maar: Yer kabuğunda sıkışan volkanik gazların patlaması ile açılan maar çukurlarına suların dolması ile oluşur.
– Türkiye’de Meke Tuzlası ve Acıgöl
Set Gölleri
Alüvyal Set: Akarsuların yatak eğimlerinin azaldığı yerlerde taşıdıkları alüvyalları biriktirmesi sonucu oluşan göllerdir.
Heyelan Set: Heyelanların akarsuların önlerini kapatması sonucu oluşan göllerdir.
Kıyı Set: Bir koy ya da körfezin önünün dalgalarla taşınan kumlarla kapanması sonucunda oluşan göllerdir.
Lav Set: Volkanik püskürmeler ile çıkan lavların bir vadinin önünü bir set şeklinde kapatması sonucunda oluşan göllerdir.
Moren Set: Buzulların etkili olduğu, suların önünü moren setleriyle kapatmasıyla oluşan göllerdir. Buzulların etkili olduğu İskandinav ülkelerinde ve Kanada’da görülür.
Yapay Göller (Barajlar)
Akarsuların önlerinin insanlar tarafından kapatılması sonucu oluşan göllerdir. Yapay set gölleri (barajlar), elektrik enerjisi elde etme, içme suyu temimi, su baskınlarını önlemek, tarımda sulama amacıyla kullanılmaktadır
Yer Altı Suları ve Kaynakları
Yağışlar ve yer üzerindeki suların geçirimli tabakalardan yer altına inerek geçirimsiz tabakaların eğimi doğrultusunda birleşen sulara denir. İçinde yer altı suyu bulunduran tabakaya akifer denir. Suların yeraltına sızma miktarı;
– Arazinin eÄŸimine
– Kayaçların gözeneklilik derecesine baÄŸlıdır.
Bol yağış alan, geçirimli arazilere sahip, eğimi az yerler yer altı suyu bakımından zengindir. Akifer içinde biriken sular, çeşitli şekillerde yeryüzüne çıkarak kaynakları oluşturur. Kaynaklar oluştukları yerlere göre çeşitli isimler alır.
1. Karstik Kaynaklar
Kalkerli arazilerde yeraltına sızan sular yeraltında boşluklarda birikir. Bu boşluklarda biriken sular yer üzerine çıkarsa karstik kaynak diye adlandırılır. Karstik kaynaklara volküz adı da verilir.
– Genellikle çok su çıkaran karstik kaynaklardır. Bazıları büyük bir akarsu oluÅŸturacak kadar bol su çıkarabilir.
– Suları soÄŸuktur.
РBol miktarda kire̤ i̤erirler.
– Genellikle içme suyu olarak kullanılmazlar (Ä°stisnalar vardır.)
– Debileri mevsimsel olarak deÄŸiÅŸir.
– Türkiye’de en çok Akdeniz bölgesinde butarz karstik kaynaklara rastlanır
2. Vadi (Yamaç) Kaynağı
– Vadi yamaçlarından akışa geçen kaynaklardır.
– Türkiye’de daÄŸlık yerlerde yaygındır.
– Suları soÄŸuktur ve akımları yıl içerisinde deÄŸiÅŸir.
– Kurak mevsimlerde akarsuların kurumasını önlerler.
3. Artezyen Kaynağı
– Yüzey sularının Geçirimsiz tabakalar arasında bulunan geçirimli tabakada birikmesi ve Sondaj atılarak insan tarafındanbu suyun yüzeye çıkarılması ile oluÅŸan kaynaklara artezyen kaynak denir.
– Suları tarımda sulama da ve içme suyu olarak kullanılır.
– Artezyen kaynakların suları soÄŸuktur.
4. Fay Kaynağı
– Yerin derinliklerinde bulunan yer altı kaynaklarının fay kırıklarından yüzeye çıkması ile oluÅŸur.
– Kırıklı yapının olduÄŸu yerlerde sık rastlanır. Ör; Türkiye’de Ege
– Türkiye’de fay kaynaklarına sık rastlanır.
– Fay kaynaklarından elde edilen enerjiye Jeotermal enerji denir.
– Suları ılık ya da sıcaktır.
– Kaplıca ya da Ilıca olarak da adlandırılır.
– İçlerinde bol miktarda eriyik mineral bulunur.
5. Gayzer Kaynağı
– Volkanizmanın etkili olduÄŸu alanlarda yer altında sıcaklığın fazla olmasından dolayı, yer altı suları kaynar ve basınçlı bir ÅŸekilde sıcak su ya da buhar olarak belirli aralıklarla fışkırır. Bu ÅŸekilde oluÅŸan kaynaklara gayzer ismi verilir.
– Özellikle aktif volkanların görüldüğü yerlerde sık rastanır. Ör; Yeni Zellanda , Ä°zlanda, Ä°talya vb.
Denizlerden Gelen Su KaynaklarıÂ
– Suları ılık veya sıcak olur.
– Akımı (Debisi) fazla deÄŸiÅŸiklik göstermez.
– İçlerinde bol miktarda eriyik mineral bulunur.
– Su sıcaklığı çok deÄŸiÅŸmez.
TOPRAK
Toprak ana kayanın fiziksel ve kimyasal çözülmeyle ayrışması ile oluşur.
Fiziksel Çözülme (Mekanik)
Yıllık ya da günlük sıcaklık farklarının fazla olduğu yerlerde görülür. Sıcaklık farklarının fazla olduğu yerler karasal alanlardır. Fiziksel çözülmenin olduğu yerlerde toprak oluşumu yavaştır.
Fiziksel Çözülmenin Fazla Olduğu Yerler
– Çöller
– Karasal (Kurak ya da Yarı Kurak iklim bölgeleri)Fiziksel çözülmeye etki eden faktörler; Sıcaklık farkları, Buz çatlaması, Canlılar, Dış Kuvvetler
Kimyasal Çözülme
Nemve yağışın ve sıcaklığın fazla olduğu yerlerde görülür. Kimyasal çözülmenin fazla olduğu yerlerde toprak oluşumu hızlı olur.
Kimyasal Çözülmenin Fazla Olduğu Yerler
– Su, nem ve yağışın bol olduÄŸu yerler
– Sıcak ve nemli iklim bölgeleri(Ekvator, Muson iklim kuÅŸağı, Karadeniz iklim kuÅŸağı vb.
– Kimyasal çözülmede sıcaklık ve yağışın dışında etkili olan bir diÄŸer faktör ise çözünen kayacın türüdür. Bu yüzden su ile kolay çözünebilen karstik kayaçların (kalker, jips, kaya tuzu vb.) olduÄŸu yerlerde kimyasal çözülme fazladır. ÖrneÄŸin; Akdeniz bölgesi.
Toprak Oluşumunda Etkili Olan Faktörler
1. Ä°klim
– Sıcaklık koÅŸulları, nem ve yağış koÅŸulları toprak oluÅŸumunda etkilidir.
– Karadeniz ikliminde aşırı yağış olduÄŸu için Kahverengi orman topraklarının görülmesi
– Yarı kurak bölgelerde tuzlu ve kireçli toprakların görülmesi
2. Yer ÅŸekilleri
– Yer ÅŸekilleri toprak oluÅŸumunu erozyon, eÄŸim ve engebe özellikleri ile etkiler.
– EÄŸim arttıkça erozyon artar ve toprak oluÅŸumu zorlaşır.
– EÄŸimin az olduÄŸu yerlerde toprak oluÅŸumu daha kolay gerçekleÅŸir. Toprak daha derin bir yapıya sahip olur.
3. Kayaçların özelliği
– YumuÅŸak ve çözülmeye dirençsiz kayaçlarda ayrışma daha çabuk olacağı için toprak oluÅŸumu hızlanır.
– Çözülmeye dirençli topraklarda ayrışma daha geç olurve toprak oluÅŸumu yavaÅŸlar.
4. Canlılar
– Canlı kalıntıları topraÄŸa karışarak toprağın organik madde bakımından zengin olmasını saÄŸlar.
5. Zaman
– Normal koÅŸullarda 1cm3 toprağın oluÅŸması için 75 yıl zamana ihtiyaç vardır. Bu süre iklim ve kayaç özelliÄŸine göre deÄŸiÅŸiklik gösterebilir
Toprak Katmanları
Oluşumunu tamamlamış bir toprak kesitinde yüzeyden derine doğru birbirinden farklı özellikler gösteren katmanlar vardır. Bu katmanlara horizon denir.
O (Organik Kat): Organik kalıntıların bulunduğu koyu renkli kattır.
A Horizonu: Genellikle koyu renkli olup humus gibi maddelerin biriktiği katmandır. Yıkanma katı da denir.
B Horizonu: Birikim katmanıdır. Bazen humus bazen kil, demir gibi maddeler birikir. Genellikle kahverengi renklidir.
C Horizonu: Ana kayanın ayrışması ile oluşur. Ana kayanın özelliğini taşır. Ayrışma katıda denir.
D Horizonu: Parçalanmamış haldeki kayadır. Ana kaya katıda denir.
Toprak Çeşitleri
Yerli (Zonal ) Topraklar
Bu topraklar genellikle düz ve az eğimli yerlerde oluşmuş topraklardır. Ana kayaların, yerinde ayrışmasıyla oluşurlar. Bu yüzden yerli topraklar da denir. Topraklar oluşum özelliklerine göre taşlı, kireçli, kumlu, humuslu, milli gibi çeşitlere ayrılırlar. Bitki artıklarının zamanla ayrışmasıyla toprağa bitkisel besin maddeleri de karışır buna humus denir.
Yağışın bol olduğu, bitki örtüsünün gür olduğu alanlarda görülen topraklar, bitki örtüsü bakımından zengin olduğundan toprakta humus miktarı da fazladır. Yağışın çok olduğu ekvatoral kuşakta yağışlarla toprak çok yıkandığından topraktaki humus oranı azdır. Bu bölgelerde toprak nemli olduğundan koyu renklidir. Zonal topraklarda normal toprak profiline sahiptir. A, B, C horizonları belirgindir.
Nemli bölge Toprakları
Laterit
– Ekvator ve çevresine görülen sıcak ve nemli bölge toprağıdır.
– Kırmızı renklidirler.
– Aşırı yıkanmadan dolayı humus yönünden fakirdirler.
Terra-Rossa
– Kırmızı topraklarda denir.
– Akdeniz iklim toprağıdır.
– Kalkerin üzerinde oluÅŸurlar.
РKire̤lidirler.
– Demir oksit oranı fazla olduÄŸu için kırmızı renklidirler.
– Sulama ve gübreleme ile verimli hale gelirler.
– Akdeniz ikliminin görüldüğü alanlarda yaygındırlar.
– Özellikle Batı Akdeniz bölümünde yoÄŸun görülürler.
Kahverengi Orman Toprakları
– Ormanlık alanlarda oluÅŸurlar bu yüzden humus bakımından zenginlerdir ve tarım için elveriÅŸli topraklardır.
– Nemli orta kuÅŸağın geniÅŸ yapraklı ormanlarının altında oluÅŸurlar
– Türkiye’de Karadeniz de yaygın olarak görülürler.
– Humus bakımından zengindirler.
Podzol
– SoÄŸuk ve nemli bölge topraklarıdır.
– Ä°ÄŸne yapraklı ormanların altında oluÅŸurlar.
– Aşırı yıkanmadandolayı mineral bakımından fakirdirler.
– Batı Karadeniz’de yaygın olarak görülürler.
Tundralar
– Tundra ikliminde oluÅŸurlar.
– Kışın donar yazın çözülerek liken ve yosunların olduÄŸu bataklıklar haline gelir.
– Kanada, Sibirya, Grönland kıyılarında görülür
Kurak ve Yarı Kurak Bölge Toprakları
Çernozyomlar(Kara Topraklar)
– Çayır bitki örtüsü altında görülürler.
– Kara topraklar olarak ta bilinirler.
– Yerli topraklar içindeki en verimli topraklardır.
– Türkiye’de Erzurum –Kars çevresi en çok görüldüğü yerdir. Erzurum –Kars dışında Karadeniz bölgesinin ve DoÄŸu Anadolu bölgesinin yüksek kesimlerinde görülürler.
– Yazın yeÅŸeren gür çayırların sürekli olarak topraÄŸa karışmasından dolayı humus bakımından çok zengin bir topraktır.✓Renginin siyah olması humus bakımından zengin olması ile ilgilidir.
Çöl Toprakları
– Çöllerde oluÅŸurlar Türkiye’de görülmezler
Kahverengi ve Kestane Renkli Bozkır Toprakları
– Yıllık yağış miktarının az olduÄŸu karasal bölgelerde görülürler.
– Yağışın 600mm ‘nin altında olduÄŸu yerlerde Kahverengi bozkır toprakları
– 600mm ‘nin üstünde olduÄŸu yerlerde ise kestane renkli bozkır toprakları görülür.
– Tahıl tarımı için elveriÅŸli topraklardır.
– İç Anadolu bölgesi
– İç Batı Anadolu Bölümü
– DoÄŸu Anadolu Bölgesi
– Güney DoÄŸu Anadolu Bölgesi
Azonal Topraklar (Taşınmış Topraklar)
Bulundukları yerlerden akarsu, rüzgârlar ve buzullar tarafından taşınarak çukurluk alanlarda biriktirilen topraklardır. Çeşitli yerlerden taşınıp geldiğinden bu tur topraklar verimlidir. Bu topraklarda organik kalıntı ve humus oranı yüksektir.
Alüvyal Topraklar
– Akarsuların taşıyıp biriktirdikleri malzemeler ile oluÅŸan topraklardır.
– Delta ovaların toprakları alüvyaldır.
– Ayrıca iç bölgelerimizde akarsuyun yatak eÄŸiminin azaldığı yerlerde biriken malzemeler ile oluÅŸan topraklardır.
– Deniz kenarında oluÅŸan delta ovalarda görülüğü gibi iç ovalarımızda da görülürler.
– Karadeniz kıyılarında;Bafra, ÇarÅŸamba ve Adapazarı ovaları
– Ege kıyılarında;Bakırçay, Gediz, Küçük veBüyük Menderes ovaları
– Akdeniz kıyılarında; Çukurova, Amik Ovası, Silifke ve Antalya ovaları
– İç kesimlerde;Erzurum, Erzincan, MuÅŸ, Erbaa, Niksar ve Konya ovaları alüvyal toprakların geniÅŸ yer kapladığı alanlardır.
Lös Topraklar
– Çöllerde ve yarı kurak iklimlerde rüzgârların, bitki örtüsünün cılız olduÄŸu yüzeylerden kayaçları kopararak taşıdığı ve biriktirdiÄŸi topraklardır.
– Mineralce zengin kolay aşındırılabilen topraklardır.
Moren Topraklar
– Kutup bölgelerinde ve kalıcı kar sınırları çevresinde buzulların getirdiÄŸi materyallerin biriktirilmesi ile oluÅŸan topraklardır.
– Mineralce zengindirler fakat sıcaklık ÅŸartlarının yetersiz olmasından tarıma elveriÅŸli deÄŸildirler.
Regosoller
– DaÄŸ eteklerinde biriken kum boyutundaki malzemeler ile akarsuların ve volkanlardan çıkan kum boyutundaki malzemeler üzerinde geliÅŸen verimli topraklardır.
– Ãœlkemizde NevÅŸehir yöresi gibi volkanik arazilerde yaygın olan bu gözenekli topraklar, patates tarımına oldukça elveriÅŸlidir.
Kolüvyal Topraklar (Yamaç Döküntüleri)
– DaÄŸların yamaçlarında, çözülen malzemelerin yaÄŸmur ve sel suları tarafından taşınarak daÄŸ eteklerinde biriktirilmesi ile oluÅŸur.
– Kolüvyal topraklar verimli topraklardır.
– Ãœzüm baÄŸları baÅŸta olmak üzere tarım için elveriÅŸlidir.
Litosol Topraklar (Taşlı Topraklar)
– Litos, taÅŸ, litosol taÅŸlı toprak demektir.
– DaÄŸların eÄŸimli yamaçlarında aşınma devamlı olursa ince malzemeler sürekli taşındığından geriye sadece taÅŸ ve çakıl gibi iri malzemeler kalır ve bu iri malzemenin hâkim olduÄŸu taÅŸlı topraklara litosol denir.
Ä°ntrazonal Topraklar
İntrazonal topraklar, zonal topraklar arasında adacıklar hâlinde oluşan, iklimden çok çevresel özelliklere göre biçimlenen topraklardır. İntrazonallerin oluşmasında daha çok kayaçların özelliği ve topoğrafya etkili olmaktadır. Bütün katmanlar gelişmemiş olup A ve C horizonlarına sahiptir.
Halomorfik Topraklar
– Tuzlu topraklardır✓Kurak ya da yarı kurak iklim bölgelerinde oluÅŸurlar.
– Türkiye’de en çok Tuz Gölü çevresi ve Konya ovasında görülürler.
Hidromorfik Topraklar
– Bataklıklarda veya taban suyu seviyesinin yüksek olduÄŸu yerlerde görülen topraklardır.
Kalsimorfik Topraklar
– Kireçli olan bu topraklar ikiye ayrılırlar;
Vertisoller (Dönen Topraklar)
– Eski göl tabanlarında killi ve kireçli depolar üzerinde oluÅŸurlar.
– Anadolu’da “ TaÅŸ DoÄŸuran“ , “ Kepir“ ya da “ Karakepirismi ile anılırlar.
– Bu topraklardaher ne kadar düşük yağış nedeniyle nem eksikliÄŸi görülse de sulama ile çok verimli tarım topraklarına dönüşürler. – Özellikle Trakya’da ve Güney Marmara’ nın bazı ovalarında görülürler.
– Trakya’da tarımı yapılan ayçiçeÄŸi için uygun topraklardır.
Rendzinalar
– YumuÅŸak kireçtaÅŸları üzerinde oluÅŸan bu topraklar koyu renkli ve kireçlidir.
BÄ°TKÄ°
Yeryüzünde Bitki Örtüsünün Dağılışını Etkileyen Faktörler
İklim:Yağışlı bölgelerde bitki örtüsü gür olur. Ayrıca iklimin karakterine göre bitki örtüsü de şekillenir. Örneğin sıcak ve nemli iklimin görüldüğü yerlerde yetişen ağaç topluluklar geniş yapraklı olurken, soğuk iklim bölgelerinde yetişen ağaçlar iğne yapraklı olur.
Yer şekilleri:Dağların uzanışı, yükselti, eğim bitki örtüsünün dağılışını etkiler.
Toprak:Toprağın yapısı ve çeşidi bitki dağılışını etkiler.
Beşerî Faktörler: Bitki örtüsünün çeşitli nedenlerle tahribata uğraması bitki dağılışını etkiler. Örneğin; kızılçam ormanlarının görüldüğü yerlerde bu ağaçların tahrip edilmesi sonucu kısa boylu bodur bitki topluluğu olan maki ortaya çıkmıştır.
Yeryüzünde Oluşan Bitki Formasyonları
Ormanların temel unsuru ağaçtır. Ağaçların oluşturduğu topluluklara orman denir.
Yağış, sıcaklık ve toprak şartlarının elverişli, yetişme devresinin uzun olduğu her yerde ağaç yetişir. Yağış azlığı, şiddetli buharlaşma ağaç yetişmesine engel olur. Ormanların temel unsurudur.
Orman Formasyonu
Ekvatoral Yağmur Ormanları
Ä°klimi: Ekvatoral Ä°klim
Bitkisi:Yıl boyunca yeşil kalan 50-60 metre boyunda ağaçlar.
Dağılışı :Amazon Havzası Kongo Havzası Endonezya Adaları
Muson Ormanları
İklimi:Muson İklimiBitkisi:Yazın yeşeren, kışın yaprak döken ağaçlar
Tipik Ağacı:Teak Ağacı
Dağılışı: Güney ve Güney Doğu Asya kıyıları Endonezya adaları
Orta Kuşağın Karışık Ormanları
İklimi: Ilıman Okyanusal İklim
Bitkisi: Geniş ve İğne Yapraklı Ağaçlar
Dağılışı: Avrupa’nın Atlas Okyanusu kıyıları
Tayga Ormanları
Ä°klimi: Sert-Karasal iklim
Bitkisi: İğne Yapraklı Ağaçlar
Dağılışı: Sibirya ve Kanada
Çalı Formasyonu
Maki
Kızılçam ağaçlarının insanlar tarafından tahrip edilmesiyle oluşan kısa boylu bodur çalı topluluğudur.
Ä°klimi: Akdeniz iklimi
Bitkisi: Zeytin, Yaban Mersin’i,Zakkum,Defne,Keçiboynuzu(Harnup)Kocayemiş
Dağılışı: Akdeniz ikliminin görüldüğü heryerde görülür.Akdeniz havzasında (İtalya,İspanya,Fransa,Yunanistan).Afrika’da KAP bölgesi (GüneyAfrikaCumhuriyeti), OrtaŞili,Kaliforniya yarımadası,Güney Batı Avusturalya kıyıları
Garig(Frigana)
Makilerin tahrip edildiği yerlerde oluşan çalılardır.
Dağılışı:Türkiye’de Muğla(MenteşeYöresi) çevresinde görülür. Kermez Meşesi, Akçakesme, Laden,Katranardıcı,
Psödomaki(YalancıMaki)
Geniş yapraklı ağaçların oluşturduğu ormanların tahrip edildiği yerlerde oluşan çalılardır.
Dağılışı: Türkiye’de Doğu Karadeniz‘de görülür.
Ot Formasyonu
Savan
Ä°klimi: Subtropikal(Savan)Ä°klimi
Bitkisi: Yazyağışları ileyeşeren,kışın kuraklık yüzünden sararan kurakçıl uzun otlar.
Dağılışı:Amazon Havzası Kongo Havzası çevresi.
Bozkır(Step)
İklimi: Ilıman Karasal İklim
Bitkisi: İlkbaharda yağışlarla yeşeren,yazın kuraklıktan sararan kısa boylu otlar Yavşanotu,Kekik,Adaçayı
Dağılışı: OrtaAsya,İç Anadolu Bölgesi,Doğu Anadolu Bölgesi vb.
Çayır
Ä°klimi: Sert-karasal Ä°klim
Bitkisi: Yaz boyu yeşil kalan bozkırdan daha uzun boylu otlar.
Dağılışı: Sibirya,Kanada
Tundra
Ä°klimi: Tundra Ä°klimi
Bitkisi: Soğuğa Dayanıklı Otsu Bitkiler,Liken,Yosun
Dağılışı: Sibirya ve Kanada’nın kıyı kesimleri, Grönland Kıyıları
Çöl Bitkileri
İklim: Çöl İklimi
Bitkisi: Kurakçılotlar, Kaktüsler
TYT Coğrafya Konuları Konu Dağılımı için tıklayınız.
AYT Coğrafya Konuları Konu Dağılımı için tıklayınız.
