Acele Kelimesinin Zıt-Karşıt Anlamlısı (TDK)
Dilimizde kelimeler, yalnızca anlamlarıyla değil, zıt anlamlılarıyla da zengin bir ifade gücüne sahiptir. Bu zıtlıklar, düşüncelerimizi daha net ve etkili bir şekilde aktarmamıza olanak tanır. “Acele” kelimesi, hızlı hareket etmeyi, bir işi çabucak yapmayı veya bir durum karşısında sabırsızlık göstermeyi ifade eder. Ancak bu kelimenin tam zıttı, sabır, dinginlik ve sakin bir yaklaşımı işaret eder. “Acele”nin zıt anlamlısı olan kelime, hayatın telaşına bir mola verip, daha bilinçli ve ölçülü bir tutum benimsemeyi anlatır.
İşte bu yazıda, “acele” kelimesinin zıt anlamını ve bu kavramın yaşamımızdaki önemini ele alacağız.
Acele Kelimesinin Zıt (Karşıt) Anlamlısı
Acele kelimesinin zıt anlamlısı yavaş ve ağır kelimeleridir. Bu kelimeler, işlerin acele edilmeden, daha sakin ve ölçülü bir şekilde yapılmasını ifade eder.
Türk Dil Kurumu’na Göre Acele Kelimesinin Anlamı:
- Sıfat: Hızlı yapılan, çabuk, tez, ivedi.
Örnek: “Adam, acele adımlarla tekrar geri dönüyor, süratle merdivenlerden iniyor.” – Esat Mahmut Karakurt - Zarf: Vakit geçirmeden, tez olarak.
Örnek: “Acele, bir karar vermek ihtiyacındayım.” – Peyami Safa - İsim: Tez davranma gerekliliği.
Türk Dil Kurumu’na Göre Yavaş Kelimesinin Anlamı:
- Sıfat: Hızlı olmayan, ağır, çabuk karşıtı.
Örnek: Yavaş bir yürüyüş. - Sıfat: Yumuşak huylu, yumuşak başlı.
Örnek: Yavaş adam. - Sıfat: Alçak, hafif.
Örnek: Yavaş sesle konuşuyor. - Zarf: Alçak, hafif bir biçimde.
Örnek: “Yavaş tut, içinde kırılacak eşya var.” – Memduh Şevket Esendal - Zarf: Hızlı olmayarak.
Örnek: Yavaş vurdu.
Türk Dil Kurumu’na Göre Ağır Kelimesinin Anlamı:
- Sıfat: Tartıda çok çeken, hafif karşıtı.
Örnek: Kurşun, ağır bir madendir. - Sıfat: Çapı, boyutu büyük.
Örnek: Ağır top. - Sıfat: Yavaş.
Örnek: “Adam ağır adımlarla gelip masanın başına geçiyor.” – Esat Mahmut Karakurt - Sıfat: Yoğun.
Örnek: “Evin sofasına girer girmez kendisini ağır bir duman karşıladı.” – Abbas Sayar - Sıfat (Mecaz): Ağırbaşlı, ciddi.
Örnek: “On dokuz yaşındaki bu kız, otuz yaşındaki bir insandan daha ağırdı.” – Halide Edip Adıvar - Zarf: Yavaş bir biçimde.
Örnek: “Cüneyt Bey sözlerini tartıyormuş gibi ağır söylüyordu.” – Etem İzzet Benice
Not: İki kelimenin (kökeni ne olursa olsun) zıt anlamlı olabilmesi için aynı anlam özelliğini taşımaları gerekir. Zıt anlamlılık ile olumsuzluk kavramları birbiriyle karıştırılmamalıdır.
Zıt Anlamlı Kelimeler Nedir?
Zıt anlamlı kelimeler, birbiriyle çelişen özellikler barındıran, yani anlam bakımından birbirinin karşıtı olan sözcüklerdir. Bu kelimeler, dilin anlatım gücünü artırmada önemli bir rol oynar.
Zıt Anlamlı Kelimelerle İlgili Önemli Notlar:
- Her kelimenin zıt anlamlısı yoktur.
- Eylemler için de durum aynıdır. Bir eylemin olumsuzu, o eylemin zıt anlamlısı sayılmaz.
Bu bilgiler ışığında, “acele” kelimesinin zıt anlamları olan “yavaş” ve “ağır” kelimelerinin anlamlarını ve kullanım örneklerini daha iyi kavrayabilirsiniz.
İlginizi çekebilecek diğer yazı içeriklerimizi sizler için bir araya getirdik.
