Edebiyatın Sanat Akımları ile İlişkisi Konu Anlatımı
Merhaba arkadaşlar size bu yazımızda Türk Dili ve Edebiyatı Konuları hakkında bilgi vereceğiz. Yazımızı okuyarak bilgi sahibi olabilirsiniz. Edebiyatın Sanat Akımları ile İlişkisi Nedir? sorusunun cevabı aşağıda sizleri bekliyor
Edebiyatın Sanat Akımları ile İlişkisi
Sanat en az insanlık tarihi kadar eski bir tarihe sahiptir. Bugün, binlerce yıl öncesinde yapılmış mağara resimlerine, süs eşyalarına ve bazı heykellere rastlamamız mümkündür. Ancak insanlar aradan geçen binlerce yıl içersinde sanata farklı bakış açıları getirmiş ve dünyadaki gelişmelere paralel bir yol çizmişlerdir.
İnsanlık tarihi boyunca birçok farklı alanda uğraş veren sanat insanları olmuştur. Bu sanatçılar dönem dönem aynı düşünce ve sanat anlayışı etrafında toplanmışlar; bunun sonucunda sanatta o güne kadar olandan daha farklı yollar çizmişlerdir. Bu yeni çizgilerden ilerleyen sanatçılar buna göre eserlerini oluşturmaya başlar ve böylelikle sanat akımları doğmuş olur. Bu nedenle sanat akımları sanatçıların ortak düşüncelerini yansıtan bir hareket ve eğilim olarak tanımlanabilmektedir.
Edebi Akım (Edebiyat Akımı): Bir sanatçı topluluğunun belli bir zamanda ortak bir güzellik, düşünce, sanat ve anlayış çerçevesinde oluşturdukları edebiyat hareketleriyle birlikte benzer özellikler taşıyan edebi eserler vermeleri sürecine “Edebi Akım” denir.
» “Edebiyat akımları” bağımsız akımlar olmayıp genel olarak sanat akımlarının edebiyata yansımalarıdırlar.
» *Edebî akımlar, yazar ve şairleri müşterek değerler etrafında bir araya getiren ve onların pek çok esere hayat vermelerine imkân hazırlayan birer edebiyat iklimidir.
» Dolayısıyla edebiyat akımları, edebî eserden ayrı düşünülemezler.
» Yazarlar ve şairler bir sanat akımından etkilenir ve buna göre eserlerini oluşturmaya başlar.
» Eserlerin içeriği, şekli, üslubu, ele alınma yöntemi gibi unsurlar bu sanat akımlarının etkisiyle yön kazanır.
» Edebî eserler belli bir sanat anlayışı doğrultusunda yazılır.
» Aynı sanat anlayışı doğrultusundaki eserler toplamı da edebiyat ve sanat akımlarını oluşturur.
» “Edebî eser, edebiyat teorisi ve edebî akım”; edebiyat tarihi denilen bütünü oluşturur.
Batı edebiyatında birer edebi akım olarak bilinen klasisizm, realizm, romantizm, empresyonizm ve diğerlerini sadece edebiyatla sınırlandırmak yanlıştır. Çünkü söz konusu akımlar, çoğu zaman sanatın bütün kollarını (mimari, müzik, heykel, resim vb.) kapsar. Örneğin; empresyonizm, kübizm, dadaizm öncelikle resim sanatında görülmüş ve döneminde yaygın olarak bu sanat dalında ifadesini bulmuştur. Postmodernizm ise öncelikle mimaride adından söz ettirmiştir. Bu akımlarda daha sonra edebiyat alanında da etkisini göstermiştir. Bu durum, bize sanatın temelde aynı kaynaktan doğduğunu, buradan hareketle de sanatlar arasında ciddi yakınlıklar ve geçişler olabileceğini hatırlatır.
Batı’da ortaya çıkan edebiyat ve sanat akımlarını Türk edebiyatını Tanzimat Dönemi’nden itibaren etkisi altına almıştır. Edebi akımları çoğunlukla bir öncekinin devamı, uzantısı ya da bir öncekine tepki niteliğindedir. Aynı sanat akımını benimseyen sanatçılar ortak özellikler taşıyan eserler vermiştir.
Edebiyatımızda;
Şinasi, Ali Bey, Ahmet Vefik Paşa – KLASİZM;
Namık Kemal, Ahmet Mithat, Abdülhak Hamit, Recaizade Ekrem – ROMANTİZM
Halit Ziya Uşaklıgil, Tevfik Fikret, Mehmet Akif, Ömer Seyfettin, Y. K. Karaosmanoğlu – REALİZM
Hüseyin Rahmi Gürpınar – NATURALİZM etkisinde kalmışlardır.
11. Sınıf Edebiyata Giriş Konu Anlatımı Tıklayınız
