6. Sınıf Paragrafın Yapı Yönü Konu Anlatımı

Paragrafın yapısı konusunu paragrafın bölümleri, paragraf oluşturma, paragraf tamamlama, paragrafı ikiye bölme, paragrafın akışını bozan cümle, cümlelerin yerini değiştirme olmak üzere Paragrafta Yapı Yön konusunun başlıklarına değinelim. 6. Sınıfa uygun paragrafın yapı yönü konusu ile ilgili yazı işte burada.

Paragrafın Yapı Yönü

Paragrafın Giriş

Paragrafın ilk cümlesidir. Genellikle tek cümledir ve konunun sunulduğu bölümdür. Ana düşünceyi taşıyacak niteliktedir. Diğer cümleler giriş cümlesine biçimce ve anlamca bağlıdır. Bu yüzden giriş bölümü cümlesinde, sanki giriş cümlesinden önce bir cümle varmış anlamını verebilecek olan “bu yüzden, bundan dolayı, kaldı ki, yine de, ama, fakat, oysa, çünkü, bunun için, ise, de …” gibi bağlayıcı ifadeler yer almaz.

Gelişme ve Sonuç Bölümleri

Gelişme Bölümü

Konunun açıklandığı ve aydınlatıldığı bölümdür. Bu bölümde örnekler verilir, kanıtlar gösterilir,  benzerlikler, çelişkiler, karşıtlar, sergilenir, karşılaştırmalar yapılır. Bu bölümü oluşturan cümleler, anlam, dil ve anlatım bakımından hem kendinden önceki hem de kendinden sonraki cümlelerle ilgilidir.

  1. Ele alınan konu, ana düşünce olgunlaştırılır. “açıklama yeterlidir” kanısına varıldığında, bölüm tamamlanmış olur ve sonuç bölümüne geçilir.
  2. Yargılar, birbirine zincirin halkaları gibi bağlanır. Onun için bu bölümdeki bağlayıcı öğelere dikkat etmek gerekir.

Ayrıca gelişme bölümünde;

  1. Yardımcı düşünceler yer alır.
  2. Ana düşünce işlenir, irdelenir, geliştirilir.
  3. Az da olsa ana düşünce de yer alabilir.
  4. Bağlayıcı sözlere (ama, fakat, ne var ki, oysa, yalnız, çünkü gibi bağlaçlar ve cümlelerin yerini tutacak zamirler) yer verilir.

Sonuç Bölümü

Dil ve düşünce yönünden  önceki cümleleri bir sonuca ulaştıran karar cümlesidir. Konuyu özetleyen bir niteliktedir.

Paragrafın anlamca toparlandığı bölümdür
Ana düşünce genellikle kimi edat ve bağlaçlarla verilir: halbuki, ama, ancak, bir başka deyişle…
”Neden” bildiren sözcüklerle de ana düşüncenin vurgulanabileceği bölümdür.(bunlar; bunun için, bu sebeple ,çünkü gibi sözlerdir)

Paragraf Oluşturma ve Tamamlama

Paragraf Oluşturma

Her paragraf  belli bir akış sistemi içinde oluşturulur.Bu; giriş, gelişme ve sonuç sıralamasına göre gerçekleşir. Giriş, gelime ve sonuç bölümlerine ait kurallar, bu soru tipinin temelini oluşturur.

  1. Öncelikle giriş bölümünün, kendinden önce anlatılanları hatırlatmayan tarzda ve tanıtıcı, kısa ifadelerle oluşmuş olması gerekir.
  2. Gelişme bölümünün, parçanın n geniş bölümü olduğu ve genellikle yardımcı düşüncelerin burada bulunduğu unutmamalıdır.
  3. Sonuç bölümünün ise etkili, parçayı bir sona bağlayıcı olması gerekir.
  4. Bu kurallar çevresinde incelenen bir sıralama sorusu rahatlıkla çözülür.

Bu soru tipinde önce ”sonuç” bölümünü bulmak birçok sorunun çözümünde fayda sağlayacaktır. Cümleler arasında anlam bağı bulunduğu gibi sözcük ortaklığı da bulunur. Bu yüzden cümlenin öncesinde be sonrasında geçen sözcüklere de dikkat etmek gerekir. Aşağıdaki örnekleri incelediğinizde daha pekişmiş olur.

Paragraf Tamamlama

Bazı paragraf sorularında, parçanın bazı bölümlerinde boşluklar bırakılır ve bu boşluklara getirilebilecek uygun cümleler sorulur.

Bu tip sorularda unutulmaması gereken; paragrafı tamamlayacak söz, yargı, ifade ya da cümlenin metnin içeriğine, ana düşüncesine, yardımcı düşüncelerinden herhangi birine anlamca ters düşmemesi gerektiği koşuludur.

Paragrafı İkiye Bölme

Yazar konuyu işlerken her bir paragrafta konunun farklı bir yönünü işler. Anlattığı bir şeyden farklı bir şeye geçiş yaptığında, yeni bir paragrafa da geç­mesi gerekir. Sınavlarda iki ayrı düşüncenin işlendi­ği bölümler bir paragraf olarak verilir ve bizden bu paragrafı bölmemiz istenir.

Parçanın ikiye bölünmesiyle ilgili sorularda;

  1. Anlatımın akışını değiştiren,
  2. Farklı bir konuya geçen cümleye dikkat etmek gerekir.

Paragrafın Akışını Bozan Cümle

Paragrafın düşünce birliğine ya da anlatım akışına uygun olmayan cümleye,düşüncenin akışını bozan cümle denir.

Her paragraf bir düşüncenin çevresinde oluştuğuna göre anlatım akışını bozan cümleyi bulmak için  şöyle bir yok izlenir;

  1. Konu saptanır, konu dışında kalan cümle bulunur.
  2. Ana düşünce bulunur, ona ters düşen yargı belirlenir.
  3. Numaralanmış cümleler anlam bağlantıları ya da içerikleri yönünden eşleştirilir, dışta kalan numaralanmış cümle tespit edilir.

Paragrafta Cümlelerin Yerini Değiştirme

Şiir veya düz yazıdan oluşan her parçanın bir konu­su vardır. İyi bir parça kendi içinde konu bütünlüğü­ne sahiptir. Parçalar giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşur.

Sınavda bazen bir parçayı oluşturan iki cümle yer değiştirilerek verilir. Bu değişikliğin düzeltilmesi is­tenir.

Verilen cümlelerin -ilk önce- hangisinin giriş cümlesi hangisinin sonuç cümlesi olduğuna dikkat edilmelidir. Anlam akışını bozan cümle bulunursa bu tip sorularda seçeneklere bakarak daha hızlı bir şekilde soruyu cevaplandırırız.

Örnek Soru-1:

  1. Kendimizi ruhumuzda ağır yükler taşımaya mahkum ediyoruz.
  2. Affetmeyi karşımızdaki kişiye bir ihsan olarak düşünüyoruz.
  3. Affetmeyerek asıl kendimizi cezalandırıyoruz.
  4. Halbuki affetmek en başta kendimize yaptığımız bir iyiliktir.

Yukarıdaki cümlelerle paragraf oluşturuldu­ğunda sıralama nasıl olmalıdır ?

A) 4 – 1 – 2 – 3
B) 4 – 1 – 3 – 2
C) 3 – 1 – 2 – 4
D) 1 – 4 – 3 – 2

Örnek Soru-2:

” Ülke sınırından geçmek, her şeyiyle yabancı bambaşka dünyaya girmek. Koparılır gibi ayrıl­mak doğup büyüdüğün yerlerden…………………… ”

Bu parça aşağıdakilerin hangisiyle tamamlanamaz ?

A) Bilseniz ne acı
B) Tekrar dönmek mi
C) Ne kadar zor
D) Elveda vatan

Örnek Soru-3:

Dil, yalnızca bir anlaşma aracı değildir. Milli kültürümüzün yeni nesillere aktarılmasında dilin çok büyük bir önemi vardır. Böylece ortak bir kültür yoluyla nesiller arasında bir bağ kurulmuş olur. Çünkü milli kültürümüzün en canlı, en birleştirici örnekleri, Türkçe yazılmış sanat eserleridir. Bu eserler, milli şuuru meydana getirir, milli birliği sağlar…

Anlam bütünlüğü dikkate alındığında paragrafın hangi cümleyle tamamlanması uygun olur?

A) Millet ve yurt sevgisini besleyip güçlendirir.
B) Her ulusun bir dili vardır.
C) Türkçe, yaşayan canlı ve doğal bir dildir.
D) Her türlü duygu ve düşünceyi anlatmaya elverişlidir.

Örnek Soru-4:

(I) Sanatçı eserini oluştururken gerçekten mutlaka yararlanacaktır. (II) Günlük hayatın gerçeklerinden faydalanması onun için bir eksiklik değildir. (III) Gerçek sanat eserleri toplumdaki eksiklikleri de ele almayı bilir. (IV) Bu yararlanmada gerçeğin olduğu gibi esere yansıtılması doğru olmaz. (V) Sanatçı dış dünyanın gerçeklerini, kendine göre yeniden kurar, biçimlendirir.

Yukarıdaki parçada, numaralanmış cümlelerden hangisi konunun akışını bozmuştur?

A) I. B) II. C) III. D) IV.

yorumlar
ZİYARETÇİ YORUMLARI - 1 YORUM
  1. Betül Akman dedi ki:

    Tes3kkurler

yorum-yaz
BİR YORUM YAZIN

Soru: 10 + 6 kaçtır?


Ağız açtırmamak Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağız kullanmak Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağız etmek Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağız aramak (yoklamak) Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağız (ağzını) açmak Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağız ağıza vermek Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağırlık olmak Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağırlık basmak Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağırlığını ortaya koymak Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağırlığınca altın etmek Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağırlığı olmak Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağırına gitmek Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağır yara almak Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağır söylemek Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ağır oturmak Deyiminin Anlamı Örnek Cümle içinde Kullanımı? TDK - Ford, Audi, BMW, Chevrolet, Citroen, Dacia, DS Automobiles, Fiat, Honda, Hyundai, Iveco, Jeep, KIA, Land Rover, Mazda, Mercedes, MINI, Nissan, Opel, Peugeot, Renault, Seat, Skoda, Ssangyong, Toyota, Volkswagen, Volvo,Sıfır Araba,Araba,jaguar araba,oyunlar,jaguar,Eğitim,egitim,çınar kozmetik,gratis,farmasi kozmetik,üniversite,vakıf üniversitesi, özel üniversite, hukuk, tıp, sağlık bölümleri,pilotaj, özel sağlık sigortaları, forex, amerika dil eğitimi,Tıp Fakültesi Ücretli, hukuk ücretli,
Basari Sıralamaları