6. Sınıf Işık ve Sesin Sürati Konu Anlatımı
6. sınıf konu anlatımları. 6. sınıf Işık ve Sesin Sürati Konu Anlatımı. 6. sınıf Fen Bilimleri, 6. sınıf Fen Bilimleri konu anlatımı, 6. sınıf Işık ve Sesin Sürati Konu Anlatımı işte yazımızda.
Işık ve Sesin Sürati
Ses, maddesel ortamda yayılır. Sesin yayılabilmesi maddenin içerisindeki tanecikler sayesinde gerçekleşir. Madde içerisindeki tanecikler birbirine çarparak sesin iletilmesini sağlar. Bu tanecikler birbirine ne kadar yakınsa ses o kadar süratli yayılır.
– Katı maddelerde ses en süratli yayılır. Tanecikler birbirine çok yakındır.
– Sıvılarda yayılma sürat katılara göre azdır.
– Gaz maddelerde ses en yavaÅŸ yayılır. Tanecikler birbirinden çok uzaktır.
– BoÅŸlukta tanecik bulunmadığı için ses yayılmaz.
Sesin sürati, ışığın süratinden azdır. Bu nedenle şimşek çaktığında önce ışık, sonra ses gelir. Sesi havada yayılma hızı 340 m/s iken ışığın yayılma hızı 300.000 km/s dir. Ses bir saniyede 340 metre yol alırken ışık bir saniyede dünyanın etrafını 7.5 kez dolaşabilir.
Televizyonun sesini açtığımızda sesin yayılma hızı değişmez. Sadece ses dalgalarının enerjisi artar. Sesin sürati aşılabilir. Jet uçakları sesin süratini aşabilir.
Sesten hızlı giden araçların hızına, süpersonik hız denir. Ses hızı aşılırken süpersonik patlama sesi ve jet uçağın etrafında bulutsu meydana gelir. Ses hızı aşılırken meydana gelen yüksek basınçlı havaya ses duvarı denir.
Örnek
Ahmet yıldırım düştükten 8 saniye sonra sesin duymuştur. Buna göre yıldırımın düştüğü yer kaç metre uzaklıktadır? (Sesin havadaki sürati 340 m/s dir.)
Yol = Sürat x Zaman
Yol = 340 x 8 = 2720 m
Not: Sesin yankısını hissedebilmemiz için engel ile aramızda en az 17 metre mesafe olmalıdır.
Sesin Yayılma Sürati Nelere Bağlıdır
Ses her maddesel ortamda aynı süratte yayılmaz. Sesin yayılma sürati maddenin fiziksel haline, ortamın yoğunluğuna ve sıcaklığa bağlı olarak değişir.
Ortamın Yoğunluğu
Ses yoğunluğu fazla olan cisimlerde daha hızlı yayılır. Tanecikler arasındaki mesafe katı maddelerde daha
azdır. Bu sayede sesin yayılma hızı artar. Gaz maddenin tanecikleri arasındaki mesafe arttığı için
ses yavaÅŸ iletilir.
Katı ——–> en hızlı
Gaz ———-> en yavaÅŸ
Ortam sıcaklığı
Sesin yayılma hızı sıcaklığa da bağlıdır. Ortamın sıcaklığı arttıkça sesin yayılma hızı da artar. Ortamın sıcaklığı artınca taneciklerin hareket enerjileri de artar.
Tanecikler daha hızlı hareket etmesinden dolayı ses daha hızlı yayılır.
SoÄŸuk hava ——-> YavaÅŸ
Sıcak hava ———> Hızlı
