5. Sınıf Yeryüzü Şekilleri Konu Anlatımı

5. sınıf konu anlatımları. 5. sınıf İnsanlar, Yerler ve Çevreler Konu Anlatımı. 5. sınıf sosyal Bilgiler, 5. sınıf sosyal Bilgiler konu anlatımı, 5. sınıf İnsanlar, Yerler ve Çevreler Konu Anlatımı işte yazımızda.

Yeryüzü Şekilleri

Yeryüzü şekillerinin başlıcaları dağlar, ovalar, platolar, vadiler, göller ve akarsulardır. Bu yeryüzü şekillerinin bölgelere göre dağılışının gösterilmesinde fiziki haritalardan yararlanılır.

Dağ: Çevresine göre yüksekte kalan yer şeklidir. Bulunduğu yerde tek başına olanlara tek dağ, birbiri ardınca sıralananlara sıradağ denir. Erciyes Dağı tek dağdır. Toros Dağları birçok dağın birbiriyle bağlanmış olduğu sıradağlardır. Fiziki haritalarda dağlar kahverengi renk ile gösterilir.

Plato: Akarsular tarafından derince yarılmış ve çevresine göre yüksekte kalmış geniş düzlüklerdir. İç Anadolu’daki Obruk Platosu, Doğu Anadolu’daki Erzurum-Kars Platosu gibi. Fiziki haritalarda platolar sarı renkle gösterilir.

Ova: Çevresine göre alçakta kalmış düzlüklerdir. Kıyı ovalar alçak olduğu için yeşil renkle, iç kesimlerdeki ovalar biraz da yüksek olduğu için sarı renkle gösterilirler.

Vadi: Bir akarsuyun, yatağını yüzeye doğru aşındırarak oluşturduğu V biçimindeki yeryüzü şeklidir. İç Anadolu Bölgesindeki Ihlara Vadisi gibi.

Akarsu: Yağmur, eriyen kar suları ya da kaynak suyuyla beslenen; belirli bir yatak boyunca sürekli veya zaman zaman akan sudur. Kızılırmak, Yeşilırmak gibi.

Göl: Karalar içindeki çukurluklarda biriken durgun su kütleleridir. Tuz Gölü, Van Gölü gibi

Tepe: Yüksekliği 500 metreyi geçmeyen yükseltilerdir.

Körfez: Denizin karaya doğru giren büyük ve geniş girintilerine denir. İskenderun Körfezi, Antalya Körfezi gibi..

Koy: Denizin karaya doğru giren küçük ve dar girintilerine denir. Bademli Koyu gibi…

Ada: Dört tarafı suyla çevrili olan kara parçasıdır. Kıbrıs adası gibi..

Yarımada: Üç tarafı surlarla çevrili olan kara parçasıdır. Datça Yarımadası gibi…

Delta: Bir ırmağın denize yaklaştığı yerde çatallanarak oluşturduğu üçgen biçimindeki birikintilerdir. Çukurova bir delta ovasıdır.

Fiziki haritalarda renkler yükseltileri ifade eder. Fiziki bir haritada kullanılan her rengin bir anlamı vardır.

Fiziki haritalarda kullanılan renklerin hangi yükseltileri ve derinlikleri ifade ettiği, haritanın bir kenarında harita işaretleri lejant bölümünde gösterilir.

Haritada denizler, göller ve akarsular mavi ve tonlarıyla gösterilir.

Karalarda:
– Yükseltisi az olan yerler (0-500 metre) ovalar yeşil tonlarıyla,
– Yükseltisi biraz yüksek olan yerler (500-1000 metre) yaylalar sarı renkle,
– Yükseltisi orta derecede yüksek olan yerler (1000-1500 metre) açık kahverengi ile,
– Yükseltisi çok fazla olan yerler, yüksek dağlar ise (1500 ve yukarısı) koyu kahverengi ile gösterilir.

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Konuları için tıklayınız.