5. Sınıf Türkçe’ deki Yönlendiren İfadeler Konu Anlatımı
Cümle; düşünce, duygu, oluş ve isteklerin bildirildiği söz dizisidir. Öznel anlatım, Nesnel Anlatım, karşılaştırma cümleleri, amaç-sonuç cümleleri, neden-sonuç cümleleri, koşul-şart cümleleri. 5. Sınıf Cümlede Anlam Konu Anlatımı, Cümlede Anlam Konu Anlatımı, 5. Sınıf Türkçe Konu Anlatımı,5. Sınıf Türkçe
Türkçe’ deki Yönlendiren İfadeler
Düşüncenin Yönünü Değiştiren İfadeler
Yazılı ve sözlü anlatımlarda bir düşünceden başka bir düşünceye geçerken düşüncenin yönünü değiştiren ifadeler kullanırız. Ama, fakat, ancak, yalnız, oysa, buna rağmen, ya da, veya yoksa…
Örnek:
– Çok dikkat etti ama düşmekten kurtulamadı.
– Aslında çok yürümedim buna rağmen çok yoruldum.
– Ankara’ya gidelim yalnız aynı gün dönelim.
Gerçek ve Hayal Ürünü İfadeler
Gerçek İfadeler: Gerçekleşmesi mümkün olan, akla mantığa aykırı olmayan durumları ve olayları anlatan ifadelerdir.
Örnek:
– Ülkemizde dört mevsim yaşayabiliriz.
– Zeytinyağı sağlığımız için çok faydalıdır.
– Türkiye, geçen ay yeni bir uyduyu uzaya gönderdi.
Hayal Ürünü İfadeler: Gerçekleşmesi mümkün olmayan, akla mantığa aykırı durumları ve olayları anlatan ifadelerdir. Hayal ürünü ifadeler masal, destan, efsane, fantastik hikaye, fantastik romanlarda yer alır.
Örnek:
– Resimdeki insanlar geceleri canlanır ve birbiriyle sohbet ederlermiş.
– Deniz kızı içtiği iksirin etkisiyle insana dönüşmüş.
– Pinokyo her yalan söylediğinde burnu bira daha uzuyormuş.
Destekleyici ve Açıklayıcı İfadeler
Duygu ve düşüncelerimizi daha iyi anlatmak, desteklemek ve açıklamak için şu ifadeleri kullanırız. Örneğin, örnek olarak, açıkçası, başka bir deyişle, hatta, açıklamak gerekirse, çünkü, yani, gibi, üstelik, hem, hem de vb. …
Örnek:
– Akıllı telefonları kullanamıyorum açıkçası teknolojiyle pek aram yok.
– Onu dilinden düşürmez yani hep ondan bahsederdi.
Duygusal ve Abartılı İfadeler
Duygusal İfadeler: Sevincimizi, üzüntümüzü, korkumuzu, kaygımızı, heyecanımızı, kısacası duygularımızı anlatmak için kullandığımız ifadelerdir.
Örnek:
– Sınavı kazanınca sevinçten havalara uçtu.
– Ağaçlardan düşen sararmış yaprakları seyrederken içimi bir hüzün kaplar.
– Aylar sonra onu karşısında görünce gözyaşları sel oldu aktı.
Abartılı İfadeler: Anlatımı daha etkili hale getirmek, dikkat çekmek, merak uyandırmak ya da güldürmek amacıyla bir şeyi olduğundan çok veya olduğundan az göstererek aktardığımız ifadelerdir.
Örnek:
– İki gündür bekleyen bulaşıklar dağ gibi yığılmıştı.
– Beni burada bekle göz açıp kapayıncaya kadar geleceğim.
– Caddeler o kadar kalabalıktı ki iğne atsan yere düşmeyecek.
Özetleyen ve Sonuç Bildiren İfadeler
Özetleyen ifadeler: Duygu ve düşüncelerimizi kısaca anlattığımızı ifade etmek için kullandığımız ‘’ özetle,
özet olarak, kısaca, kısacası vb.’’ … ifadelere özetleyen ifadelerdir.
Örnek:
– Sonuçta bir elin beş parmağı da birbirinden farklıdır.
– Kısacası kimse kimseye benzemez.
– Sonuç olarak Türkiye güçlü bir ülke.
Sonuç Bildiren İfadeler: Duygu ve düşüncelerimizi bir sonuca bağlamak için kullandığımız ‘’ sonuç olarak, sonuçta, böylece, son olarak vb. ‘’ ifadeler sonuç bildiren ifadelerdir.
Örnek:
– Kısacası güler yüz her kapıyı açar.
– Çantamı akşamdan hazırlarım böylece sabah telaşlanmam.
– Özetle yaptıklarıma pişmanım.
Önem Belirten İfadeler:
Duygu ve düşüncelerimizi anlatırken bazı bölümlere dikkat çekmek için kullandığımız ‘’ özellikle, en iyisi, en kötüsü, başlıca, en az, daha iyi, daha kötü vb. ‘’ifadeler önem belirtir.
Örnek:
– Her gün en az iki saat spor yapmak durumundayız.
– Derslerimin daha iyi olması için test çözmem gerekiyor.
– Gerekirse ben de yarışmaya katılırım.
– En azından yanınıza su almışsınız.
