4. Sınıf Cümlenin Öğeleri Konu Anlatımı

Bir duygu, düşünce veya durumu tam olarak anlatan sözcük ya da söz öbeklerine cümle denir.4. Sınıf Cümlenin Öğeleri Konu Anlatımı, 4. Sınıf Cümlenin Öğeleri , Cümlenin Öğeleri Konu Anlatımı, 4. Sınıf Türkçe, 4. Sınıf Türkçe Konu Anlatımı, Cümlenin Öğeleri

Cümlenin Öğeleri

• Yüklem
• Özne
• Zarf Tümleci
• Dolaylı Tümleç

Yüklem

Cümlede işi, hareketi, yargıyı, bildiren unsura denir. Yüklem genlikle cümlenin sonunda bulunur; ancak günlük konuşmalarda, atasözlerinde ve şiirde yüklemin yeri değişebilir. Yüklemi sonda bulunan cümlelere “kurallı cümle” denir. Yüklemi sonda bulunmayan cümlelere ise “devrik cümle” denir.

Örnekler

Ayşe okula geldi. (geldi yüklem)(Kurallı Cümle)
Sınava çalıştım. (çalıştım yüklem)(Kurallı Cümle)
Babam yemek yaptı. (yaptı yüklem) (Kurallı Cümle)
Kitap okudum. (okudum yüklem) (Kurallı Cümle)
Görmedim Ömer Amcayı.(görmedim yüklem) (Devrik Cümle)
Değme tenime benim. (değme yüklem)(Devrik Cümle)

Özne

Özne; yüklemin bildirmiş olduğu iş, oluş, hareket veya yargıdan sorumlu olan, cümlede yargının oluşmasını sağlayan kişi ya da varlıktır. Hareket bildiren cümlelerde işi yapan varlık özne iken; isim cümlelerinde yargıya konu olan varlık öznedir.

Örnekler

Ahmet geldi. (Kim? Ahmet = Özne)
Babam, ayakkabı aldı. (Kim? Babam = Özne)
Öğrenciler yerlerine oturdular. (Kim? Öğrenciler = Özne)
Kitap yere düştü. (Ne? Kitap = Özne)
Manzara ne kadar da güzel. (Ne? Manzara = Özne)

Zarf Tümleci

Yüklemdeki iş, hareket ve oluşu; zaman, durum, miktar, sebep ve yer-yön bildirerek tamamlayan kelime veya kelime gruplarına zarf tümleci denir.

Örnekler

Kırgın kırgın yüzüme bakma öğretmenim.(Nasıl?)
Karanlık bir gecede onu gördüm. (Ne zaman?)
Sıcaktan tüm ekinler yanmıştı. (Niçin ?)

Dolaylı Tümleç

Yüklemin göstermiş olduğu iş, hareket ve oluşun anlamını yönelme, bulunma ve çıkma bakımından tamamlayan kelime veya kelime gurubu “dolaylı tümleç” olarak tanımlanmaktadır.

Örnekler

Öğretmen, öğrencilere ders kitaplarını dağıttı. Dolaylı tümleç: “öğrencilere” (kime dağıttı?)

Annem, bana yeni bir elbise aldı. Dolaylı tümleç: “bana” (bana ne aldı?)

Başkan, halka güven vermek istiyor. Dolaylı tümleç: “halka” (kime güven vermek istiyor?)

Doktor, hastalara ilaç yazdı. Dolaylı tümleç: “hastalara” (kime ilaç yazdı?)

Öğrenciler, öğretmenlerine teşekkür ettiler. Dolaylı tümleç: “öğretmenlerine” (kime teşekkür ettiler?)

4. Sınıf Türkçe Konuları için tıklayınız.